паабіва́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. паабіва́ю паабіва́ем
2-я ас. паабіва́еш паабіва́еце
3-я ас. паабіва́е паабіва́юць
Прошлы час
м. паабіва́ў паабіва́лі
ж. паабіва́ла
н. паабіва́ла
Загадны лад
2-я ас. паабіва́й паабіва́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час паабіва́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

паабіва́ць сов. (о многом)

1. (материей, жестью) оби́ть; (досками, тёсом — ещё) обши́ть;

2. (ударяя, заставить отвалиться) сбить, оби́ть;

3. (очистить от чего-л.) отряхну́ть, оби́ть;

4. (поранить) ссади́ть;

5. (колосья и т.п.) оби́ть, обмолоти́ть, вы́колотить;

6. обката́ть, уката́ть; уе́здить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паабіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Абабіць ударамі ўсё, многае. Паабіваць ігрушы палкай. Паабіваць снапы цапамі.

2. Пашкодзіць паверхню чаго‑н. у многіх месцах. Паабіваць пальцы.

3. Пакрыўшы, абцягнуўшы чым‑н., абабіць усё, многае. Паабіваць мэблю плюшам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

оби́ть сов. абі́ць, мног. паабіва́ць, абабі́ць; см. обива́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

обшиби́ть сов., разг. збіць, мног. пазбіва́ць, абабі́ць, мног. паабіва́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паабіва́ны

1. оби́тый; обши́тый;

2. сби́тый, оби́тый;

3. отря́хнутый, оби́тый;

4. сса́женный;

5. оби́тый, обмоло́ченный, вы́колоченный;

6. обка́танный, ука́танный; уе́зженный;

1-6 см. паабіва́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Horn

n -(e)s, Hörner

1) рог (у розн. знач.)

j-m die Hörner stútzen — паабіва́ць каму́-н. ро́гі, збіць з каго́-н. пы́ху

2) ражо́к

ins ~ stóßen* — трубі́ць у рог

das ~ blásen* — ігра́ць на ражку́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

вы́раўняцца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і выраўнавацца. Маршчына не сыходзіла з ілба. Яна толькі выраўнялася і стала глыбейшая. Чорны.

2. Разагнуцца, выпрастацца. Ганна добра відна была.. Рукі былі сашчэплены так, што здалося — не разарве ніхто. Навек. І сама сядзела так, бы не выраўняецца век. Мележ.

3. Размясціцца па прамой лініі; параўняцца. Рабочыя выраўняліся, самкнуўшыся ў стройную калону. Пестрак. // перан. Даганяючы, зраўняцца з іншымі. Колькі летась давялося пахадзіць, паабіваць парогі, каб прыслалі спецыяліста, а цяпер, калі праўленне вылезла з прарыву, выраўнялася, забіраюць работніка з самага цяжкага ўчастка. Сапрыка.

4. Вярнуцца з нахіленага ў гарызантальнае ці вертыкальнае становішча. Самалёт выраўняўся і ўзяў курс на поўнач. Шахавец. [Насця] паклала руку на другі рычаг — машына выраўнялася і, плаўна пагойдваючыся, пайшла па асветленым фарамі прагале. Хадкевіч.

5. перан. Развіваючыся, павялічваючыся, зрабіць непрыкметнай розніцу паміж чым‑н. Рунь паступова выраўнялася. Хлапец выраўняўся і пастрайнеў. // Пазбавіўшыся ад недахопаў, стаць роўным, паслядоўным; ураўнаважыцца. Настрой паступова выраўняўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па... і па-..., прыстаўка.

I. Утварае дзеясловы са знач.:

1) закончанасці дзеяння, напр.: паставіць, пабудаваць, паказаць;

2) пачатку дзеяння, напр.: паляцець, паехаць, папаўзці;

3) нязначнай ці няпоўнай меры дзеяння, што адбываецца на працягу кароткага часу, напр.: пагаварыць, паскакаць, паспаць;

4) набыцця большай ступені якасці, уласцівасці, напр.: пахарашэць, пасталець;

5) няпэўнай працягласці, паўторнасці дзеяння, напр.: пакурваць, пакрыкваць, пагойдваць;

6) дзеянняў, якія адносяцца да многіх асоб, прадметаў, напр.: пахавацца, памерзнуць, пападаць;

7) у спалучэнні з прыставачнымі дзеясл. (звычайна незак.):

а) распаўсюджанне дзеяння на ўсё, многія аб’екты, напр.: паабіваць (яблыкі з дрэва), павыносіць (мэблю з хаты), паналаджваць (станкі), парассяляць (студэнтаў па кватэрах);

б) утварэнне дзеяння ўсімі, многімі асобамі, напр.: паабмарожвацца, павысяляцца, панакрывацца;

в) празмернасць дзеяння, напр.: панакупляць (рознай дробязі), папахадзіць (хадзіць доўга, многа), папахварэць (хварэць доўга);

г) абмежаванасць меры дзеяння, напр.: павыжынаць, павыядаць.

II. Утварае:

а) прыметнікі са знач.:

1) адносін да кожнага з указаных прадметаў ці адпаведнасці чаму-н., напр.: пагалоўны, падэкадны, пасільны;

2) указання на час пасля чаго-н., напр., пасмяротны;

б) прыметнікі і назоўнікі са знач. указання на месцазнаходжанне паблізу чаго-н., напр.: пагранічны, памор’е.

III. 3 прынал. займ. утварае прыслоўі са знач.:

1) у адпаведнасці з чыім-н. меркаваннем, жаданнем, напр.: па-свойму, па-твойму, па-нашаму;

2) з прыметнікамі ўтварае прыслоўі спосабу дзеяння, напр.: па-новаму, па-беларуску, па-казацку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

обши́ть сов.

1. (кругом) абшы́ць, мног. паабшыва́ць; (по краям) аблямава́ць, мног. пааблямо́ўваць;

обши́ть воротни́к тесёмкой аблямава́ць каўне́р тасёмкай;

обши́ть посы́лку холсто́м абшы́ць пасы́лку палатно́м;

2. плот., техн. абшы́ць, мног. паабшыва́ць, абшалява́ць, мног. паабшалёўваць; (обить) абабі́ць, мног. паабіва́ць;

обши́ть тёсом абшы́ць (абшалява́ць, абабі́ць) до́шкамі;

3. (пошить для всех) разг. абшы́ць, мног. паабшыва́ць;

обши́ть всю семью́ абшы́ць усю́ сям’ю́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)