Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
няве́тланареч., разг., см. няве́тліва
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
coldly
[ˈkoʊldli]
adv.
сьцюдзёна, хало́дна; су́ха, няве́тла; без энтузія́зму
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
niegrzecznie
1. няветліва, няветла; недалікатна;
2. непаслухмяна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
unkindly
[ʌnˈkaɪndli]1.
adj.
злы, ліхі́; неспага́длівы; неспрыя́льны
2.
adv.
няве́тла, рэ́зка; гру́ба
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
шпурля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.
Разм.
1. і чым. З сілай кідаць што‑н. [Бацька] заўзята маўчыць і шпурляе наверх вялікія чорныя цагліны торфу, а я адношу іх і складаю адну пры адной.Брыль.[Федзя:] — Няпраўда! Вы [хлопцы] усе шпурлялі ў звон каменнямі... таму іх так многа тут!Ваданосаў.Зіма снягоў шпурляла жмені, Сумёты белыя мяла, Але крынічныя струмені Скаваць ільдамі не змагла.Ляпёшкін./убезас.ужыв.Па твары хлёпала мокрым цветам, гэта шпурляла з-пад колаў раскіслым снегам і глінай.Пташнікаў.// Ставіць, класці, кідаць што‑н. неахайна, абы як. Да таго ж прыемна было [Юрку] слухаць, не запісваючы, з незалежным выглядам шпурляць дома падручнікі на падаконнік, рабіць усё, як табе хочацца...Карпаў.//часцейбезас. Моцна качаць, трэсці, тузаць і пад., прымушаючы каго‑, што‑н. рабіць рэзкія, бязладныя рухі. Вось толькі тады, калі разгуляецца вецер над зялёнаю шчэццю лясоў, над круглымі купамі-шапкамі кучаравай лазы, пад бародаўкамі-купінамі жорсткай асакі, тады яна [Прыпяць] няветла пахмурнее, задрыжыць, затрасецца тысячамі хваль і сярдзіта шпурляе чаўны і чайкі-душагубкі.Колас.Дарога была гразкая, уся ў калдобінах, і матацыкл то рэзка падкідвала ўгору, то шпурляла ўбакі, то гойдала і калыхала, як човен на хвалях.Краўчанка.
2. Раскідваць што‑н. у розныя бакі. А Базыль бушаваў. Хадзіў па хаце, шпурляў нагамі табурэткі, зламаў вілачнік ля печы.Курто./убезас.ужыв.Часам з вогнішчаў сыпала снапы іскраў, шпурляла навокал галавешкі.Мележ.
3.перан. Выдаткоўваць без карысці; марна траціць што‑н. Шпурляць грошы на вецер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ill
[ɪl]1.
adj. worse, worst
1) хво́ры, нездаро́вы
To be ill with smallpox — хварэ́ць на адзёр
to fall ill — захварэ́ць
2)
а) злы; благі́, дрэ́нны; ліхі́, лю́ты
ill fame — нядо́брая сла́ва
б) шко́дны
ill effect — шко́дны ўплы́ў
3) неспрыя́льны; нешчасьлі́вы; няўда́чны
an ill wind — неспрыя́льны ве́цер
4) нядо́бры, зага́нны, дрэ́нны
ill manners — дрэ́нныя мане́ры
ill luck — няўда́ча f., няшча́сьце n.
he had ill luck — яму́ не пашанцава́ла
5) няўме́лы; няспра́ўны
2.
n.
1) хваро́ба, не́мач f.
2) шко́да f.; бяда́f., няшча́сьце, зло n.
Poverty is an ill — Бе́днасьць — гэ́та няшча́сьце
3.
adv.
1) бла́га, нядо́бра, дрэ́нна; шко́дна
2) неспрыя́льна, непрыхі́льна; нешчасьлі́ва
3) няве́тла, нядо́бра; неміласэ́рна
He speaks ill of his friend — Ён нядо́бра гаво́рыць пра свайго ся́бра
to take ill — захварэ́ць
•
- ill at ease
- take something ill
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)