но́ша, -ы, ж.

Груз, які пераносіцца на сабе.

Цяжкая н.

|| памянш. но́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

но́ша

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. но́ша но́шы
Р. но́шы но́ш
Д. но́шы но́шам
В. но́шу но́шы
Т. но́шай
но́шаю		 но́шамі
М. но́шы но́шах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

но́ша ж. но́ша

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но́ша но́ша, -шы ж., но́шка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но́ша, ‑ы, ж.

Груз, які пераносіцца на сабе. За плячыма ў чалавека была цяжкая ноша, а ў руках кіёк. Сергіевіч. А ноша ў нас не малая: у руках кош з булкамі, на галаве бляха з пірожнымі. Гурскі. // перан. Усё тое, што абавязан хто‑н. выканаць, здзейсніць. Узяць ношу не па плячу. □ Нялёгкая ноша лягла па плечы дваццаціпяцітысячніка Лісіенкі. «ЛіМ». // перан. Аб чым‑н., што прычыняе клопат, турботы. О неспакойная ноша Думак заўжды маладых, Скарбу ўпарты пошук, Першай удачы сляды! Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

но́ша ж Bürde f -, -n, Last f -, -en;

◊ свая́ но́ша не ця́гне éigene Last ist nicht schwer

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ноша

Том: 21, старонка: 57.

img/21/21-057_0333_Ноша.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

Но́ша 1 ’вязка, клунак’ (Яруш., Сл. ПЗБ, ТС), памянш. но́шка, а таксама ны́шка, нэ́шка ’тс’ (Некр., Жд. 1, Клім.; бялын., Янк. Мат.; Сл. ПЗБ), ст.-бел. ноша, ношка ’мера сена, травы’ (Скурат, Меры, 123), параўн. рус. ноша, ношка ’тс’, чэш. nůše ’тс’, славац. noša ’тс’ і пад. Ад нясці, насіць (< *nos‑ja), параўн. Фасмер, 3, 87; Махэк₂, 403, першапачаткова ’тое, што можна панесці’.

Но́ша 2 ’яечнікі ў курыцы’ (Ян.), но́ша: у старо́е гусі но́ша зʼяўляецца каля ног (Бір. дыс.), сюды ж, магчыма, но́ша ’пухліна, гузак, грыжа’ (ТС), параўн. рус. но́ша ’цяжарнасць’, польск. noszą ’тс’. Да насіць, нясці (гл.), у тым ліку ’нясці яйкі’, параўн.: Як удар куру па спіне, дак у ее тая но́ша пабʼецца і еечкі патруцца (Ян.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аха́пак, -пка, мн. -пкі, -пкаў, м.

Ноша, якую можна панесці, абхапіўшы рукамі.

А. сена.

А. дроў.

Схапіць у а.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

но́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. гл. ноша.

2. Ахапак, вязка (сена, саломы, дроў і пад.).

3. Здабыча пчалы за адзін вылет.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)