Насыпная дарога 4/61

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

насыпны́, -а́я, -о́е.

1. Які насыпаецца куды-н.

Н. грунт.

2. Утвораны шляхам насыпання.

Насыпная гара.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

насыпны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. насыпны́ насыпна́я насыпно́е насыпны́я
Р. насыпно́га насыпно́й
насыпно́е		 насыпно́га насыпны́х
Д. насыпно́му насыпно́й насыпно́му насыпны́м
В. насыпны́ (неадуш.)
насыпно́га (адуш.)		 насыпну́ю насыпно́е насыпны́я (неадуш.)
насыпны́х (адуш.)
Т. насыпны́м насыпно́й
насыпно́ю		 насыпны́м насыпны́мі
М. насыпны́м насыпно́й насыпны́м насыпны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перамы́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

1. Злучальнае прыстасаванне паміж чым-н.

Каменная п.

2. Воданепранікальная загародка на земляных і будаўнічых работах, якая не дапускае прытоку вады куды-н.

Насыпная п.

3. Вузкая палоска, якая злучае што-н.

П. паміж канавамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Насыпня́ ’бочка для захавання збожжа’ (Клім.). У выніку семантычнай кандэнсацыі спалучэння насыпная) бочка ’тс’ (палес., З нар. сл.; ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

грэ́бля, ‑і, ж.

Насціл з бярвення або галля для пераезду цераз балота, гразкае месца; гаць. Рота неўзабаве падыходзіла да балота, праз якое цягнулася грэбля. Мележ. Пачалі браты церабіць прасекі ў пушчы ды масціць грэблі. Якімовіч. // Насыпная дарога цераз нізкія балоцістыя мясціны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пярэ́спа ’каса, мыс; насыпная дарога праз балота’ (Стан.); параўн. укр. пере́спа ’пярэсып, земляны насып’, польск. przespa ’нешта перасыпанае’, балг. пре́спа ’сумёт’, макед. преспа ’тс’. Вытворнае ад сы́паць, з іншай прыстаўкай гл. вы́спа, на́спа і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вы́сып ’пясчаны ўзгорак, астравок; выспа’ (Сцяц., зэльв.). Ст.-бел. высепъ, высопъ ’востраў’. Запазычанне з польск. wysep, wysyp ’тс’ (Булыка, Запазыч., 74 і наст.), апошняе да высыпаць (Нітшэ, 24). Але параўн. рус. дыял. вы́сыпок ’наносны астравок, наносная пясчаная мель’ і ўкр. ви́сип ’насыпная горка, невысокая горка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

барбе́т

(фр. barbette)

1) насыпная пляцоўка за брустверам для размяшчэння гарматы;

2) ахоўная бранявая сценка на борце ваеннага карабля, за якой размяшчаюцца артылерыйскія ўстаноўкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

грэ́бля Часовая насыпная дарога з бярвення, ламачча, галля і зямлі цераз балоцістае, гразкае месца (БРС).

2. Гразкае месца, дзе цяжка ці нельга праехаць (Ветк.).

3. Плаціна (БРС), гаць з млынам на рэчцы; ставок (Ветк., Лёзн., Пін. Булг., 194, Стол.).

4. Наогул усякі земляны вал (Тал. Мядзв.).

5. Невялікі масток (Стол.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)