наме́ціцца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
наме́чуся |
наме́цімся |
| 2-я ас. |
наме́цішся |
наме́ціцеся |
| 3-я ас. |
наме́ціцца |
наме́цяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
наме́ціўся |
наме́ціліся |
| ж. |
наме́цілася |
| н. |
наме́цілася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
наме́цься |
наме́цьцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
наме́ціўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наме́ціцца I сов.
1. (обозначиться, определиться) наме́титься;
на тва́ры наме́ціліся маршчы́нкі — на лице́ наме́тились морщи́нки;
памі́ж і́мі ~ціўся разла́д — ме́жду ни́ми наме́тился разла́д;
2. разг. наме́риться;
~ціўся пайсці́ — наме́рился пойти́
наме́ціцца II сов. наце́литься, прице́литься, наме́титься;
~ціўся пра́ма ў цэль — наме́тился пря́мо в цель
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наме́ціцца 1, ‑ціцца; зак.
Злёгку абазначыцца, стаць бачным. Вузкія бровы [Гудовіча] былі нахмураны, а каля тонкіх вуснаў ледзь намеціліся першыя суровыя складкі. Пятніцкі. У трох месцах [каскі] намеціліся расколіны. Паўлаў. // перан. Абазначыцца ў агульных рысах, наметках. Намеціўся план дзеяння. □ Матыў аб магутнай сіле чалавечай працы намеціўся ўпершыню ў творчасці Багушэвіча, але яшчэ не знайшоў там шматграннага мастацкага ўвасаблення. Ярош.
наме́ціцца 2, ‑мечуся, ‑мецішся, ‑меціцца; зак.
Разм. Займець намер, намерыцца. [Вавёрка] спусцілася ўніз па ствалу бярозы — на, маўляў, бяры, — а як толькі я намеціўся яе схапіць — пырснула і знікла ў галлі. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наме́титься
1. наме́ціцца; (установиться) вы́значыцца;
2. (нацелиться) разг. нацэ́ліцца, наме́ціцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
азна́чыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -чыцца; зак.
1. Стаць прыметным, абазначыцца.
Выразней азначыліся маршчыны на лбе.
2. перан. Вызначыцца, намеціцца.
Азначылася кола інтарэсаў.
|| незак. азнача́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абазна́чыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -чыцца; зак.
Зрабіцца бачным, прыкметным, адчувальным, намеціцца; акрэсліцца.
У тумане абазначылася цёмная палоска лесу.
|| незак. абазнача́цца, -а́ецца.
У сакавіку абазначаецца надыход вясны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наклю́нуцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -нецца; зак.
1. Стаць прабітым дзюбай (пра шкарлупіну яек, з якіх вылупліваюцца птушаняты).
2. Пра зерне, пупышкі: пачаць прарастаць, распускацца.
3. перан. Выпадкова трапіцца, абазначыцца, намеціцца (разм.).
Наклюнулася добрая работа.
|| незак. наклёўвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
намяча́цца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да намеціцца 1.
2. Папярэдне планавацца. Намячаецца павелічэнне аб’ёму прадукцыі. Намячаецца пабудаваць завод. □ Атака намячалася на досвітку, пасля артпадрыхтоўкі. Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намяча́цца несов.
1. намеча́ться; см. наме́ціцца 1;
2. страд. намеча́ться; помеча́ться; см. намяча́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
азна́чыцца, ‑чыцца; зак.
1. Стаць прыметным; абазначыцца, вырысавацца. Пахмурнымі ценямі азначыліся маршчыны на лбе. Пестрак. Бялявыя валасы Алеся яшчэ выразней азначыліся на падушцы. Броўка.
2. перан. Намеціцца, вызначыцца. Азначыўся круг сяброў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)