на́йгрыш

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. на́йгрыш
Р. на́йгрышу
Д. на́йгрышу
В. на́йгрыш
Т. на́йгрышам
М. на́йгрышы

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

на́йгрыш, -у, м.

1. мн. -ы, -аў. Народная інструментальная мелодыя, часцей танцавальная.

2. Ненатуральнасць, штучная напружанасць у ігры артыста і наогул у паводзінах, манерах.

Дэкламаваць з найгрышам.

Гаварыць шчыра, без найгрышу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

на́йгрыш, -шу м., в разн. знач. на́игрыш

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

найгрыш

т. 11, с. 129

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

на́йгрыш, ‑у, м.

1. Народная інструментальная мелодыя, часцей танцавальная.

2. Ненатуральнасць, штучная напружанасць (у ігры артыста і наогул у паводзінах, манерах). Без усякай экзотыкі і найгрышу жыве артыстка багатым унутраным жыццём гераіні. «Маладосць». Сяргей зразумеў, што Волька гаворыць усё гэта шчыра, што ні ў чым у яе няма найгрышу. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

на́йгрыш м.

1. Melodíe f -, -í¦en aus der instrumentálen Vólksmusik; Vólkstanzmelodie f;

2. (ненатуральнасць) únnatürliches [gekünsteltes] Spiel (éines Scháuspielers)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

на́игрыш

1. (напев) напе́ў, -пе́ву м.; (мелодия) мело́дыя, -дыі ж.; (мотив) маты́ў, -ты́ву м.;

2. (нарочитость в актёрской игре) на́йгрыш, -шу м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тэатра́льнасць, ‑і, ж.

1. Спец. Сукупнасць характэрных уласцівасцей і прыёмаў сцэнічнага майстэрства.

2. перан. Дзеянні, учынкі, разлічаныя на знешні эфект; найгрыш, натуральнасць у дзеяннях, паводзінах і пад. І прытым тэатральнасць у .. паводзінах [Арэшкіна] Лемяшэвіч заўважыў пры сустрэчы. А тут Арэшкін трымаўся значна больш проста і шчыра. Шамякін. А чалавек ужо гаварыў, калі можна было так назваць хрыплы і глухі, як падземнае рэха, голас, у якім усё ж чулася, я б сказаў, нейкая падкрэсленая тэатральнасць. Кірэенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маты́ў

(фр. motif, ад с.-лац. motivum = рухомае)

1) асноўная прычына, падстава да якога-н. дзеяння, а таксама доказ у карысць чаго-н. (напр. м. учынку);

2) прасцейшая адзінка сюжэтнага развіцця літаратурнага твора, тэма твора мастацтва;

3) мелодыя, напеў; найгрыш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ашуканства, ашуканне, ашука, падман, зман, махлярства, лганства, абдурванне, круцельства, крутня, круцяльня, жульніцтва, шальмоўства, хітрасць, хітрыкі, машэнства, падлог, падкоп, падробка, найгрыш, падступства, падвох, прытворства, крывадушша, паказуха, маскіроўка, маскарад, манеўр, правакацыя, фальш, фальшыўка, фальсіфікацыя, фікцыя, афёра, авантура, камбінацыя, камбінатарства, махінацыя, шарлатанства, шулерства, фокус, трук, дэмагогія; ліпа (разм.) □ адвод вачэй, нячыстая справа, цёмны ход

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)