наде́жда ж. надзе́я, -дзе́і ж.; (ожидание) спадзява́нне, -ння ср.;

◊

тще́тные наде́жды ма́рныя надзе́і;

сла́бая наде́жда сла́бая надзе́я;

пита́ть наде́жды спадзява́цца;

подава́ть наде́жды падава́ць надзе́і;

ни мале́йшей наде́жды нія́кай надзе́і;

в наде́жде спадзеючы́ся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

«Надежда»

т. 11, с. 118

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

надежда

Том: 18, старонка: 370.

img/18/18-370_1906_Надежда.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

спадзява́нне ср. наде́жда ж., ча́яние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Надзе́жа 1 ’надзея’ (Нас., Сл. ПЗБ), надзёжа (Бяльк., Сл. ПЗБ). Прасл. *nadědja, вытворнае ад *deti, гл. дзець (ст.-слав. деѫдѫ ’кладу’), рус. дыял. надёжа, літар. надежда (Смелае., Фасмер, 3, 37), ст.-рус. надежа, ст.-слав. надеѫда, балг. надежда, макед. надеж. Параўн. надзёя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

упова́ние ср., уст. спадзява́нне, -ння ср.; (надежда) надзе́я, -дзе́і ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Spes sola hominem in miseriis solatur

Надзея ‒ адзінае суцяшэнне людзей у няшчасці.

Надежда ‒ единственное утешение людей в несчастье.

бел. Будзе пара ‒ будзе трава. Будзе кірмаш і на нашай вуліцы. Бяда бядою, але і дабра прычакаем. Калі не маю цяпер, дык буду мець у чацвер.

рус. Счастье скоро покинет, а добрая надежда никогда.

фр. Espérance est seule consolation dans le malheur (Надежда ‒ единственное утешение в беде).

англ. Every dog has his day (У каждого пса есть свой день). While there is life, there is hope (Пока есть жизнь, есть надежда).

нем. Es hofft der Mensch, solang’ er lebt (Человек надеется, пока живёт). Auch unser Weizen wird einmal blühen (И наша пшеница однажды зацветёт).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

те́плиться несов.

1. (гореть) гарэ́ць;

2. перен. тлець;

в нём ещё те́плится наде́жда у ім яшчэ́ тле́е надзе́я (спадзява́нне).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ча́яние ср., уст., высок. спадзява́нне, -ння ср.; (надежда) надзе́я, -дзе́і ж.; (ожидание) чака́нне, -ння ср.;

◊

па́че ча́яния, сверх ча́яния книжн. чаго́ до́брага, ра́птам, неспадзе́ўкі, неспадзява́на.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надзе́я ж. наде́жда; ча́яние ср., упова́ние ср.;

◊ глядзе́ць з надзе́яй — смотре́ть с наде́ждой;

падава́ць надзе́і — подава́ть наде́жды;

усклада́ць надзе́і — возлага́ть наде́жды;

це́шыць сябе́ надзе́яй — обольща́ть себя́ наде́ждой;

мець надзе́ю — име́ть наде́жду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)