мэ́тр
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мэ́тр |
мэ́тры |
| Р. |
мэ́тра |
мэ́траў |
| Д. |
мэ́тру |
мэ́трам |
| В. |
мэ́тра |
мэ́траў |
| Т. |
мэ́трам |
мэ́трамі |
| М. |
мэ́тру |
мэ́трах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мэтр м., книжн. (учитель) метр
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мэтр, ‑а, м.
Уст. Настаўнік; майстар у якой‑н. галіне.
[Фр. maître.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мэтр
(фр. maître)
уст. настаўнік; майстар у якой-н. галіне.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Мэтр ’настаўнік’, ’майстар у якой-небудзь галіне’ (ТСБМ), ’мастак, зух’, мэтроўка ’мастачка, майстрыха’, мэтроўскі ’зроблены па-майстэрску’ (Нас.). Праз польск. metr з франц. maitre, якое з лац. magister ’настаўнік’ (Варш. сл., 2, 930). Не выключана магчымасць паўторнага запазычання праз рус. мову.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
метрIII (учитель) мэтр, род. мэ́тра м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Метр, ме́тар, ме́тра, мэтар, мэтр, мэтра ’адзінка даўжыні, роўная 100 см, ёмістасці, роўная 100 кг, аб’ёму, роўная 1 м³’, ’вымяральная лінейка даўжынёй у 1 м’ (ТСБМ, Сцяц., Сцяшк., Сл. ПЗБ, ТС, Мат. Гом., Ян.; свісл., Шатал.; Сл. Брэс.; кам., Хрэст. дыял.). З рус. метр і польск. metr, якія з франц. mètre < лац. metrum < ст.-грэч. μέτρον ’мера’ (Фасмер, 2, 611).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
mistrz
м.
1. майстар; настаўнік;
mistrz nad ~e — майстар над майстрамі;
2. чэмпіён;
mistrz świata — чэмпіён свету;
3. маэстра; мэтр; настаўнік;
4. магістр;
wielki mistrz zakonu — вялікі магістр ордэна (рыцарскага);
mistrz grzebienia — цырульнік;
mistrz pięści — баксёр
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)