мрак м., прям., перен. це́мра, -ры ж., мн. нет; (сумрак) разг. мо́рак, -ку м., мн. нет; змрок, род. змро́ку м., мн. нет;

во мраке но́чи у це́мры но́чы;

◊

мрак неве́жества це́мра не́вуцтва;

покры́то мраком неизве́стности пакры́та це́мрай невядо́масці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Мрак ’імжа’ (Ян.). У выніку кантамінацыі лоеў. мжак і мра́ка ’тс’. Не выключана магчымасць запазычання з рус. мовы, дзе мрак — ц.-слав. лексема з прасл. morkъ.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мо́рак, -ку м.

1. мрак;

начны́ м. — ночно́й мрак;

2. перен. (расстройство) помраче́ние ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

не́вуцтва ср. неве́жество, неве́жественность ж.;

це́мра н. — мрак неве́жества

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

це́мра ж.

1. мрак м., тьма, темнота́;

начна́я ц. — ночно́й мрак; ночна́я тьма (темнота́);

2. перен. темнота́, тьма; неве́жество ср., неве́жественность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цемната́ ж.

1. (мрак, тьма) темнота́, те́мень;

2. перен. темнота́; неве́жество ср., неве́жественность

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тьма​I прям., перен. (мрак) це́мра, -ры ж., це́мрадзь, -дзі ж.;

◊

тьма кроме́шная це́мра апраме́тная.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Морак 1 ’змрок, цемра’ (ТСБМ; Сцяшк.). Укр., рус. мо́рок, польск., н.-луж., в.-луж. mrok, чэш., славац. mrak, славен. mrȃk, серб.-харв. мра̑к, макед., балг. мрак, балг. мракът, ст.-слав. мракъ. Прасл. morkъ, да якога роднаснымі з’яўляюцца: літ. mérkti, лат. miȓgt ’міргаць, маргаць’, гоц. maúrgins, ст.-в.-ням. morgan ’ранак’ (Бернекер, 2, 78; Траўтман, 182; Фасмер, 2, 657; Бязлай, 2, 199). Да і.-е. *meig‑ (Мяркулава, Этимология–1973, 59). Сюды ж морак ’абмарачэнне’ (ТС), ’адурэнне’ (Рам. 8) — параўн. літ. mán ãkys apmar̃ko ’ў мяне пацямнела ў вачах’.

Морак 2 ’мор, пошасць’ (ТСБМ). З польск. po‑morek ’заразная хвароба на жывёлы’.

*Морак 3, мо́рок ’недабітая цурка пры гульні ў цурку’ (ТС). Няясна.

Морак 4 ’прымурак’ (маст., Сцяшк. Сл.). З польск. murek ’тс’, у якім адбыўся гіперправільны пераход польск. ó [y] ў бел. о [o].

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

погружённый

1. (опущенный) апу́шчаны;

ведро́, погружённое в во́ду вядро́, апу́шчанае ў ваду́;

2. перен. аго́рнуты (чым); (углубившийся) паглы́блены (у што);

погружённый во мрак аго́рнуты це́мрай;

погружённый в рабо́ту (в мы́сли, в себя́) паглы́блены ў рабо́ту (у ду́мкі, у сябе́).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

погружа́ть несов.

1. (опускать) апуска́ць;

погружа́ть в во́ду апуска́ць у ваду́;

2. перен. (приводить в какое-л. физическое или психическое состояние) прыво́дзіць (у што, да чаго); аго́ртваць (чым); (нагонять) наганя́ць (што);

погружа́ть в отча́яние прыво́дзіць у ро́спач;

погружа́ть во мрак аго́ртваць це́мрай;

3. (грузить) пагружа́ць, грузі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)