мо́ віць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
мо́ ўлю
мо́ вім
2-я ас.
мо́ віш
мо́ віце
3-я ас.
мо́ віць
мо́ вяць
Прошлы час
м.
мо́ віў
мо́ вілі
ж.
мо́ віла
н.
мо́ віла
Дзеепрыслоўе
прош. час
мо́ віўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мо́ віць , моўлю, мовіш, мовіць ; зак.
Разм. Сказаць; вымавіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мовіць ’гаварыць’, ’сказаць, вымавіць’ (ТСБМ , Нас. , Гарэц. , Растарг. ; брасл. , Сл. ПЗБ ), ст.-бел. мовити ’валодаць мовай, размаўляць’, ’прасіць’, ’сведчыць’, ’судзіцца’ (з XV ст.). Аднак мовіць па́ цяры ’маліцца’ (паст. , швянч. , Сл. ПЗБ ) з польск. (od)mówić pacierz ’чытаць малітву’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
замо́ віць , -мо́ ўлю, -мо́ віш, -мо́ віць ; -мо́ ўлены; зак. , каго-што.
1. Пахадайнічаць (за каго-, што-н. ).
З. слова.
2. Аказаць уздзеянне замовай.
|| незак. замаўля́ ць , -я́ ю, -я́ еш, -я́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
замо́ віць 1 , ‑моўлю, ‑мовіш, ‑мовіць ; зак. , каго-што .
Аказаць уздзеянне замовай; зачараваць. — Гэта — грошы заклятыя, Іх замовіў чараўнік. Колас .
замо́ віць 2 , ‑моўлю, ‑мовіш, ‑мовіць ; зак. , што .
Разм. У выразе: замовіць слова (слоўца) — тое, што і закінуць слова (гл. закінуць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абумо́ віць , -мо́ ўлю, -мо́ віш, -мо́ віць ; -мо́ ўлены; зак. , што.
1. Выклікаць што-н. , з’явіцца прычынай, матывам для ўзнікнення чаго-н.
Старанная праца абумовіла поспех.
2. Абмежаваць што-н. пэўнымі ўмовамі, дагаворамі́ ; агаварыць.
А. свой удзел у рабоце.
|| незак. абумо́ ўліваць , -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адмо́ віць , -мо́ ўлю, -мо́ віш, -мо́ віць ; -мо́ ўлены; зак.
1. Не задаволіць чыёй-н. просьбы, патрабавання.
А. у просьбе.
2. Абмежаваць у чым-н. , пазбавіць чаго-н.
А. сабе ў чым-н.
3. Не даць згоды на шлюб.
Дзяўчына адмовіла сватам.
|| незак. адмаўля́ ць , -я́ ю, -я́ еш, -я́ е.
|| наз. адмо́ ва , -ы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Маве́ нне ’размова’, ’мова’ (Нас. ). З польск. mówienie ’тс’. Да мова , мовіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
намо́ віць , ‑моўлю, ‑мовіш, ‑мовіць ; зак. , каго .
Разм. Падгаварыць каго‑н. да чаго‑н., падвучыць, падбухторыць на што‑н. Намовіць на злачынства. □ [Афіцэр:] — Хто ж цябе намовіў да забастоўкі? Пестрак .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
so to speak
так сказа́ ць, так сказа́ ўшы, так бы мо́ віць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)