ме́ркнуть несов.

1. цямне́ць; (тускнеть) цьмяне́ць; (гаснуть) га́снуць;

2. перен. цямне́ць; га́снуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ме́ркнуць несов., прям., перен. ме́ркнуть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тускне́ть разг. ту́скнуть несов.

1. цьмяне́ць;

2. перен. цьмяне́ць; (меркнуть) цямне́ць; га́снуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цьмяне́ць несов.

1. (терять блеск, яркость) ме́ркнуть;

зо́ркі ~не́лі — звёзды ме́ркли;

2. (становиться тусклым) тускне́ть, ту́скнуть;

срэ́бра паступо́ва ~не́ла — серебро́ постепе́нно тускне́ло;

3. перен. ме́ркнуть, тускне́ть;

~не́ла яго́ сла́ва — ме́ркла (тускне́ла) его́ сла́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

загаса́ць несов.

1. загаса́ть, затуха́ть;

2. перен. га́снуть, ме́ркнуть, тускне́ть;

3. перен. (миновать) зака́тываться;

1-3 см. зага́снуць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Мярэкаць 1 ’мала знаць, біцца ў цямноце’, *з цяжкасцю пазнаваць, разумець’ (Уласт). Укр. закарп. мереконіти ’здавацца’, ’мроіцца’, рус. мерекать: тамб. ’марыць, задумвацца’, уладз. ’вельмі мала ведаць’, пск., цвяр. ’здавацца, мроіцца’, ’вярзціся, блюзніцца’, мерек ’злы дух, страшыдла’, меречить ’задумваць благое’. Роднасныя — рус. меркнуть, бел. змяркацца, змрок (гл.), літ. merkti ’міргаць’, гоц. maurgins ’ранак’, ст.-в.-ням. morgan ’тс’, ст.-інд. markäh ’зацменне сонца’ (Фасмер, 2, 602 і 605; ЕСУМ, 3, 440).⇉'

◎ Мярэкаць 2 ’кеміць, абмяркоўваць’ (Растарг.), рус. сіб. мерековать ’кеміць, разбірацца’, уладз. ’доўга думаць’, ’прыкідваць, меркаваць’. З меркаваць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ме́ркнуць ’цямнець, паступова траціць яснасць’, ’слабець’ (ТСБМ, Яруш.). Укр. ме́ркнути, рус. ме́ркнуть, н.-луж. smerkaś, в.-луж. smjerkać, ст.-чэш. mrkati, mrknuti, чэш. smrknouti, славац. mrkať sa, mrknúť, славен. mŕkniti, mrkati, серб.-харв. мр̏кнути, макед. мркне се, балг. мръкне се, ст.-слав. мрькнѫти. Прасл. mьrknǫti (аснова merk‑/mork‑ > гл. марока). Самым блізкім і.-е. адпаведнікам будзе ст.-інд. вед. marka‑ ’зацьменне сонца’. Іншыя з асновай *merg‑ (ст.-ісл. myrkr, нарв. myrk, швед. märk, ст.-англ. mierce, ст.-сакс. mirki ’цёмны’, а таксама літ. mérkti ’міргаць, жмурыцца’, лат. mir̃klis ’погляд, імгненне’, гоц. maurgins ’ранак’, ст.-сакс. morgan ’тс’ (Махэк₂, 379; Фасмер, 2, 605; Скок, 2, 467–8; Бязлай, 2, 201). Куркіна (ОЛА, 1972, 215–218) гэту прасл. аснову перадае як mъrk‑, ставячы яе ў рад роднасных mъrg‑ і mъrd‑, якія развіліся з mъr‑ < і.-е. *mer‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цямне́ць несов.

1. темне́ть;

валасы́ ~не́юць — во́лосы темне́ют;

2. безл. темне́ть;

~не́е ў ле́се — темне́ет в лесу́;

3. перен. (становиться мрачным) темне́ть, мрачне́ть;

твар яго́ паступо́ва ~не́е — лицо́ его́ постепе́нно мрачне́ет;

4. ме́ркнуть;

зо́ркі ~не́юць — звёзды ме́ркнут;

5. тускне́ть;

срэ́бра ~не́е — серебро́ тускне́ет;

6. (выделяться тёмным цветом) темне́ться;

удалечыні́ ~не́е лес — вдали́ темне́ется лес

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

га́снуць несов.

1. прям., перен. га́снуть, ту́хнуть, угаса́ть; (уменьшаться, слабеть — ещё) ме́ркнуть, тускне́ть;

га́сне святло́ — га́снет (ту́хнет) свет;

га́слі і астыва́лі вуго́льчыкі — га́сли и остыва́ли угольки́;

г. зо́ры — га́снут звёзды;

г. надзе́і — га́снут наде́жды;

г. пачу́цці — га́снут (угаса́ют) чу́вства;

~не бляск у вача́х — га́снет (ме́ркнет, тускне́ет) блеск в глаза́х;

2. (миновать) зака́тываться;

яго сла́ва ~не — его́ сла́ва зака́тывается

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)