мастерство́
1. (высокое искусство) майстэ́рства, -ва ср.;
2. (ремесло) майстэ́рства, -ва ср., рамяство́, -ва́ ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мастерство
Том: 17, старонка: 274.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
майстэ́рства ср.
1. (высокое искусство) мастерство́; худо́жество;
2. (умение, ловкость) мастерство́, иску́сство;
3. иску́сность;
◊ па ўсіх пра́вілах м. — по всем пра́вилам иску́сства
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неиску́сность ж.
1. (неумелость) няўме́льства, -ва ср.; дрэ́ннае майстэ́рства;
2. (плохое мастерство) сла́бая маста́цкасць, дрэ́ннае майстэ́рства;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адтачы́ць сов., прям., перен. отточи́ть;
а. на тачы́ле нож — отточи́ть на точи́ле нож;
а. сваё майстэ́рства — отточи́ть своё мастерство́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
маста́цтва ср.
1. в разн. знач. иску́сство;
2. мастерство́; иску́сство;
○ выяўле́нчае м. — изобрази́тельное иску́сство;
прыкладно́е м. — прикладно́е иску́сство;
◊ м. для м. — иску́сство для иску́сства;
з любві́ да м. — из любви́ к иску́сству
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ГАЛАЎНЯ́ Анатоль Дзмітрыевіч
(2.2.1900, г. Сімферопаль, Украіна — 25.6.1982),
рускі кінааператар, тэарэтык кіно. Засл. дз. маст. Расіі (1935). Праф. (1939). Д-р мастацтвазнаўства (1966). Герой Сац. Працы (1980). Скончыў Дзярж. тэхнікум кінематаграфіі (1926). Адзін з заснавальнікаў сав. аператарскай школы. У творчай садружнасці з рэжысёрам У.Пудоўкіным зняў фільмы: «Маці» (1926), «Канец Санкт-Пецярбурга» (1927), «Нашчадак Чынгісхана» (1929), «Мінін і Пажарскі» (1939), «Сувораў» (1941), «Адмірал Нахімаў» (1947; Дзярж. прэмія СССР 1947), «Жукоўскі» (1950; Дзярж. прэмія СССР 1951; апошнія 3 фільмы разам з аператарам Т.Лобавай). Творчасць Галаўні блізкая да традыцый рус. рэаліст. жывапісу з улікам спецыфікі кіно. Смела выкарыстоўваў дынамічныя магчымасці камеры і асвятлення.
Тв.:
Съёмка цветного кинофильма. М., 1952;
Мастерство кинооператора. М., 1965;
Творчество оператора фильма. М., 1978.
Літ.:
Громов Е.С. Кинооператор Анатолий Головня. М., 1980.
т. 4, с. 455
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЯРО́ЗКІН Рыгор Саламонавіч
(3.7.1918, Магілёў — 1.12.1981),
бел. крытык. Вучыўся ў Мінскім пед. ін-це (1936—38). Друкаваўся з 1935. У крас. 1941 арыштаваны. Калі 26.6.1941 калону арыштаваных кінуў канвой, вярнуўся ў Магілёў, папрасіўся на фронт. Ваяваў да канца вайны. Паўторна арыштаваны ў 1949, да 1955 у лагерах Карагандзінскай і Омскай абласцей. Рэабілітаваны ў 1956. Працаваў у рэдакцыях літ. перыяд. выданняў, у 1970—75 у рэдакцыі бюлетэня «Помнікі гісторыі і культуры Беларусі». Даследаваў пераважна паэзію, пытанні культуры творчасці, майстэрства творчых індывідуальнасцей («Паэзія праўды», 1958; «Спадарожніца часу», 1961; «Пімен Панчанка», 1968; «Постаці», 1971; «Аркадзь Куляшоў», 1978). У кн. «Свет Купалы» (1965), «Чалавек на досвітку» (1970, на рус. мове), «Звенні» (1976) даследаваў спадчыну Я.Купалы, Я.Коласа, М.Багдановіча, Цёткі, узаемадзеянне бел. і рус. літаратур.
Тв.:
Кніга пра паэзію. Мн., 1974;
Свет Купалы;
Звенні. Мн., 1981;
Чалавек напрадвесні: Расказ пра М.Багдановіча. Мн., 1986;
Паэзія — маё жыццё. Мн., 1989.
Літ.:
Клышко А. Мастерство критика // Дружба народов. 1960. № 1;Адамовіч А. Талент крытыка // Полымя. 1962. № 6; Каваленка В. Крытык і паэт // Там жа. 1969. № 5; Лойко О. Открытие поэта // Вопр. лит. 1967. № 3; Бечик В.В. В неразрывном единстве // Неман. 1978. № 6.
І.У.Саламевіч.
т. 3, с. 413
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Ars neminem gravat
Рамяство нікому не ў цяжар.
Ремесло никого не тяготит.
бел. 3 рамяством дружыць ‒ у жыцці не тужыць. Што умеем, тое за плячыма не носім. Масцярство за плячмі не носяць, а з ім добра. Рамяство піць-есці не просіць, а само корміць.
рус. Ремесло за плечами не носят, с ним хлеба не просят. Ремесло не коромысло ‒ плеч не оттянет. У ремесла нет промысла. Ремесло пить-есть не просит, а хлеб приносит/а само кормит. Ремесло за плечами не висит. Ремесло за плечами не висит, а ко времю годится. Мастерство за плечами не носят, а с ним ‒ добро. В дальних краях ремесло кормит. С ремеслом везде хлеб сыщешь. Ремесло ‒ золотой браслет на руке.
фр. Qui a métier a rente (У кого ремесло, у того и рента). Un métier est un fond assuré (Ремесло ‒ это обеспеченный капитал). Mieux vaut métier qu’héritage (Лучше ремесло, чем наследство). Chacun doit vivre de son métier (Каждый должен жить от своего дела).
англ. Business makes a man as well as tries him (Дело делает человека и испытывает его). Business is the salt of life (Дело ‒ соль жизни).
нем. Jegliches Handwerk nährt seinen Mann (Всякое ремесло кормит своего человека). Es ist ein schlechter Arbeitsmann, der nicht von Handwerk leben kann (Плох тот работник, который не может жить со своего ремесла). Handwerk hat goldenen Soden (Ремесло имеет золотое дно).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
иску́сство
1. маста́цтва, -ва ср.;
прикладно́е иску́сство прыкладно́е маста́цтва;
произведе́ния иску́сства тво́ры маста́цтва;
Управле́ние по дела́м иску́сств Упраўле́нне па спра́вах маста́цтваў;
иску́сство для (ра́ди) иску́сства маста́цтва дзе́ля маста́цтва;
2. (мастерство) майстэ́рства, -ва ср.; (умение) уме́льства, -ва ср.;
вое́нное иску́сство вае́ннае майстэ́рства;
поварско́е иску́сство куха́рскае майстэ́рства (уме́льства);
типогра́фское иску́сство друка́рскае майстэ́рства;
владе́ть иску́сством шитья́ вало́даць майстэ́рствам шыцця́;
иску́сство руково́дства майстэ́рства кіраўні́цтва;
◊
из любви́ к иску́сству з любві́ да маста́цтва.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)