мардава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся; незак.

1. Выбівацца з сіл, знясільвацца.

2. Мучыцца, пакутаваць (разм.).

М. над цяжкай задачай.

|| зак. замардава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся і змардава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мардава́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. марду́юся марду́емся
2-я ас. марду́ешся марду́ецеся
3-я ас. марду́ецца марду́юцца
Прошлы час
м. мардава́ўся мардава́ліся
ж. мардава́лася
н. мардава́лася
Загадны лад
2-я ас. марду́йся марду́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час марду́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мардава́цца несов.

1. (лишаться сил) изнуря́ться, изма́тываться;

2. разг. (страдать) му́читься, ма́яться, томи́ться, мордова́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мардава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; незак.

1. Выбівацца з сіл, знясільвацца. [Шэя:] — Ай, ай, няхай бы, сусед, мне даў [куфэрак], я б сам усё гэта зрабіў, навошта суседу мардавацца. Гартны.

2. Разм. Мучыцца, пакутаваць. Дзеці мардаваліся, мыляліся, некаторыя плакалі, пішучы гэтае слова [экзаменацыйная]. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мардава́цца

1. (выбівацца з сіл) erschöpft sein;

2. разм. (мучыцца) sich quälen, sich bquälen (з-за чаго-н. mit D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Мардава́цца1, мардува́цца, мырдава́цца ’выбівацца з сіл, стамляцца, знясільвацца’, ’мучыцца, пакутаваць’ (ТСБМ, Мядзв., Бяльк., Шат., Касп.; усх.-гом., КЭС), ’кідацца чым-небудзь, свавольнічаць’ (Клім., Мат. Маг.), ’жартаваць, балавацца, дурыцца’ (паўд.-усх., КЭС), мардава́ць ’знясільваць цяжкай працай, мучыць, прыносіць пакуты’ (ТСБМ, Нас.; паўд.-усх., КЭС), мардава́нье ’мучанне, непрыемнасць, буянства’, ’працяглае порканне’ (Юрч., Нас., Бяльк.), мардоўны ’які знясільвае’, мардуй ’мучыцель, назола’ (Нас.), ст.-бел. мордеръ ’забойца’ (Гарб.), мордъ ’забойства, разбой’ (XVI ст.), мордовати ’мучыць, мардаваць’ (XV ст.) са ст.-польск. mordować, mord, якія з с.-в.-ням. mort: ’смерць’, morden (Булыка, Лекс. запазыч., 41; Кюнэ, 78; Жураўскі, Бел. мова, 63 і Зб. Крапіве, 144), суч. ням. Mord ’забойства’ > morden ’забіваць гвалтам’, mörder ’забойца’; параўн. лац. mors ’смерць’, morior ’паміраць’, ст.-грэч. βροτός (< μροτός) ’смяротны’, літ. mirtìs ’смерць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

замардава́цца гл. мардавацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змардава́цца гл. мардавацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мардава́нне, ‑я, н.

Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. мардавацца, мардаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прамардава́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.

Разм. Мардавацца некаторы час. Прамардавацца ноч на вакзале.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)