мані́сты, -аў.

1. Упрыгажэнне з пацерак, манет, каштоўных камянёў, якое жанчыны носяць на шыі.

2. Што-н. нанізанае на нітку.

М. тытуню.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мані́сты

‘упрыгожанне’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. мані́сты
Р. мані́стаў
Д. мані́стам
В. мані́сты
Т. мані́стамі
М. мані́стах

Крыніцы: nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мані́сты, ‑аў; адз. няма.

Упрыгожанне з пацерак, манет, каштоўных камянёў, якое надзяваецца на шыю. На жаночых шыях віселі залатыя ланцужкі і жамчужныя маністы. Гартны. / у вобразным ужыв. Гараць дыяментным агнём Маністы бліскучыя зорак. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мані́сты мн Hálskette f -, -n; Münzkette f -, -n (з манет)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Мані́сты 1 ’духмяны’ (ваўк., лях., Сл. ПЗБ). Прыметнік да мана́ (гл.). Параўн. таксама рус. калуж. манна́ст ’прыемны пах’, манна́стый ’тонкі (пра смак, пах)’.

Мані́сты 2, тураў. маніста, паўд.-усх. маніста ’упрыгожанне з пацерак, манет, каштоўных камянёў’, ’пацеркі’, ’каралі’ (ТСБМ, Янк. 1, Шпіл., ТС; кір., Нар. сл.; жытк., лоеў., добр., Мат. Гом.). Укр. мони́сто, нами́сто, рус. мони́сто ’тс’, наўг. ’нашыйная касынка’, разан. ’нізка чаго-небудзь’, палаб. müönéistʼa ’карал’, балг. мони́сто, ст.-слав. монисто ’каралі’. Да і.-е. *moni‑ ’шыя’: лац. monīle ’каралі’, ’конская грыва’, ст.-інд. manyā ’патыліца’, ст.-в.-ням. menni ’каралі’, ірл. miuntore ’тс’, muinēl ’шыя’, ст.-грэч. μάννον, μαννάκιον, μόννο ’каралі’ (Бернекер, 2, 76; Фасмер, 2, 650). Сюды ж мані́стка ’нізка тытунёвых ці кляновых лістоў’ (Бір. Дзярж.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мані́ста

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. мані́ста мані́сты
Р. мані́ста мані́стаў
Д. мані́сце мані́стам
В. мані́ста мані́сты
Т. мані́стам мані́стамі
М. мані́сце мані́стах

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мані́ст

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. мані́ст мані́сты
Р. мані́ста мані́стаў
Д. мані́сту мані́стам
В. мані́ста мані́стаў
Т. мані́стам мані́стамі
М. мані́сце мані́стах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мони́сто ср. мані́сты, -таў ед. нет, кара́лі, -ляў ед. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

растрэ́сканы, ‑ая, ‑ае.

Які мае трэшчыну; пакрыты трэшчынамі. Між адвечных жаралістых І растрэсканых камлёў Тоўстых клёнаў і дубоў, Кругам стаўшых, бы маністы, Стол даўжэразны аж гнецца Ад закусак дарагіх. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жамчу́жны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да жэмчугу, жамчужыны. Жамчужны промысел. Жамчужнае зерне. // Зроблены з жэмчугу; з жэмчугам, з жамчужынамі. Жамчужны пояс. Жамчужныя маністы. // перан. Падобны на жэмчуг, жамчужыну сваім выглядам, бляскам, белізною. Жамчужнае ззянне. Жамчужныя зубы.

•••

Жамчужны пат гл. пат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)