мадзе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак. (разм.).

1. Жыць у беднасці; гібець.

Не жывём, а сяк-так мадзеем.

2. Бязмэтна існаваць; марнець (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мадзе́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. мадзе́ю мадзе́ем
2-я ас. мадзе́еш мадзе́еце
3-я ас. мадзе́е мадзе́юць
Прошлы час
м. мадзе́ў мадзе́лі
ж. мадзе́ла
н. мадзе́ла
Дзеепрыслоўе
цяп. час мадзе́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мадзе́ць несов., разг.

1. (плохо жить) прозяба́ть, перебива́ться;

2. (стать болезненным) ча́хнуть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мадзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Разм. Жыць у цяжкіх умовах. [Сузан] не жыве, а мадзее.. Трэба лічыцца з кожным цэнтам. Лынькоў. // Бязмэтна існаваць; марнець. — Ну, дык як, дзяўчаты, жывяце? — Як гарох пры дарозе, — першая адказала Валя. — Не жывём, а мадзеем. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мадзе́ць разм.

1. (дрэнна жыць) dahínvegetíeren [-ve-] vi;

2. (траціць здароўе) dahínsiechen vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Мадзе́ць ’жыць у цяжкіх умовах, абы-як, гараваць’, ’марнець’, ’бязмэтна існаваць’ (ТСБМ; усх.-маг., КЭС; Гарэц., Янк. БП, Нас., Ян., Касп., Мат. Гом., Бяльк., Растарг.; рэч., Нар. сл.). Рус. паўн. моде́ть ’гніць, псавацца’, ’кіснуць’, ’паволі рабіць што-небудзь’, ’слаба гарэць’, ’прэць’, ’тлець’, ’вянуць’, ’чаўрэць, марнець, існаваць’, моделый ’слабы, знясілены’, ’стомлены’. Звязана з ц.-слав. измъдѣти ’самлець’, мъдити, умъднѫти ’марудзіць’, з назвай левага прытока р. Мсты (Наўгар. вобл.) — Мда ’павольная рака’, з чэш. mdlý ’слабы, бяссільны’, польск. mdły ’лядаік’, ’слабы’, ’мізэрны’, в.-луж. módły ’тс’, славен. medǝ̀l ’слабы’, mǝ̀dléti ’марнець, чэзнуць’ (Фасмер, 2, 636 і 590–591; Праабражэнскі, 1, 544). Брукнер (347–348) у якасці і.-е. адпаведнікаў прыводзіць літ. maũsti ’ныць’, ’сумаваць’, ãpmaudas ’злосць, прыкрасць’, гоц. (ga)maudjan ’успомніць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мадзе́нне, ‑я, н.

Разм. Стан паводле знач. дзеясл. мадзець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

vegetate

[ˈvedʒəteɪt]

v.i.

расьці́, як расьлі́на; гібе́ць, марне́ць, мадзе́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Мадзя́сты ’недарэчны, абы-які’ (капыл., Жыв. сл.), утворана ад мадзе́ць (< mъděti).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прымадзе́ць ’прытаміцца’ (Байк. і Некр.). Да мадзе́ць ’жыць у цяжкіх умовах, гараваць; марнець; бязмэтна існаваць’ (гл.), якое ўзыходзіць да прасл. дыял. *mъděti, параўн. рускія дыялектныя формы, якія захоўваюць спрадвечную семантыку: паўн.-дзвін. промоди́ть ’зрабіць кіслым, тухлым, прагнілым’, тул. промоде́ть ’чэзнуць, марнець на працягу пэўнага часу’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)