лю́дна
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| лю́дна |
людне́й |
найлюдне́й |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лю́дна нареч., в знач. безл. сказ. лю́дно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лю́дна,
1. Прысл. да людны.
2. безас. у знач. вык. Аб вялікай колькасці людзей дзе‑н. Нягледзячы на хмары і на позні адвячорак, на рынку яшчэ было людна. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лю́дно нареч., безл., в знач. сказ. лю́дна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
tłocznie
людна, шумна;
w pokoju było tłocznie — у пакоі было людна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бліц, ‑у, м.
Лямпа для імгненнай моцнай успышкі святла пры фатаграфаванні. У вестыбюлі палаца культуры было людна, зырка ўспыхвалі бліцы. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шумлі́ва,
1. Прысл. да шумлівы.
2. безас. у знач. вык. Пра наяўнасць шуму дзе‑н. Людна і шумліва было на вуліцах. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шу́мна,
1. Прысл. да шумны.
2. безас. у знач. вык. Пра наяўнасць шуму, ажыўлення, мітусні дзе‑н. Было шумна і людна каля будынка рабфака ў дзень экзаменаў. Колас. За сталом было шумна: госці ажыўлена перагаворваліся, жартавалі, смяяліся. Каршукоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́села,
1. Прысл. да вясёлы. Дружным хорам шчабечуць шпакі, весела пасвістваюць івалгі і дразды. Якімовіч.
2. безас. у знач. вык. Аб стане весялосці, радасным настроі. Вечарамі ў інтэрнатах было людна і весела. Грахоўскі. Весела на полі, Слаўна пад бярозкай, Хоць ты сядзь-спачынь. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лю́дны ’мнагалюдны, шматлікі; такі, дзе звычайна бывае многа прахожых і праезджых’ (ТСБМ, Нас.), ’прыхільны да сваякоў’ (Жд. 1, Сл. ПЗБ), ’таварыскі’ (Ян.), ’прыстойны, добры, людскі’ (ТС, Сл. ПЗБ). Да прасл. lʼudьnъ (< lʼudъ) ’які датычыць народа, звязаны з людам, людскім зборышчам’, ’уласцівы людзям’ (Слаўскі, 4, 365). Сюды ж людно ’людна’ (ТС), ’прыстойна, па-чалавечы’ (Нік.), людне́ць ’станавіцца людным, лепшым, выхаваным’, ’набываць якасці чалавечнасці, ветлівасці, пачцівасці’ (Нас., Янк. 3., ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)