лука́вый
1. хі́тры;
2. сущ. (дьявол) нячы́сты, -тага м., нячы́сцік, -ка м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лукавый
Том: 17, старонка: 131.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
нячы́сцік ж., разг. лука́вый, бес, бесёнок, нечи́стый, дья́вол
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хітрава́ты (выражающий лукавство) лука́вый, плутова́тый, хи́трый, с хитрецо́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
плутовско́й
1. махля́рскі; круце́льскі; ашука́нскі; шахра́йскі;
2. (лукавый) хі́тры;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Лука́вец ’ліслівец, хітрун’ (ТС), лука́ву ’ліслівы, хітры’ (ТС), лука́вы ’д’ябал’ (Нас.), смарг., шчуч., чэрв. лукава́ты ’звілісты’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. лукавый ’хітры’, ’падманны’, ’несправядлівы’, ’злы’ (Булахаў, Гіст. 115). Укр. лука́вий, рус. лука́вый, ст.-рус. лукавецъ ’каварны, вераломны, хітрун’, лукавный ’тс’, ’звілісты’, ’дрэнны’, лукавый ’тс’, ’грэшны’, ’д’ябал’, славен. lokȁv, серб.-харв. лу̀кав, лу̀кавац, макед., балг. лукав, лука́вец, ст.-слав. лѫкавъ ’благі, сапсаваны, клапатлівы, несумленны’. Утворана ад ст.-слав. лѫка ’падман, хітрасць’ — семантычны пераход ’гнуць’ > ’падманваць’ з’яўляецца нармальным (Міклашыч, 165; Бернекер, 739; Фасмер, 2, 532; Скок, 2, 328–329; Бязлай, 2, 148; БЕР, 3, 498).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хі́тры
1. (изворотливый) хи́трый; хитроу́мный;
2. хи́трый, плутовско́й, плутова́тый, лука́вый;
х. по́зірк — хи́трый (плутовско́й, плутова́тый, лука́вый) взгляд;
3. мудрёный, хи́трый, хи́тростный, замыслова́тый, зате́йливый;
~рая канстру́кцыя — хи́трая (мудрёная, замыслова́тая) констру́кция;
◊ ~рая меха́ніка — хи́трая меха́ника
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нячы́сты I прил., в разн. знач. нечи́стый;
~тая бялі́зна — нечи́стое бельё;
~тая паро́да — нечи́стая поро́да;
~тае вымаўле́нне — нечи́стое произноше́ние;
~тая рабо́та — нечи́стая рабо́та;
~тае сумле́нне — нечи́стая со́весть;
◊ н. на руку́ — нечи́стый на́ руку
нячы́сты II разг.
1. (греховный) нечи́стый; дья́вольский;
~тае ме́сца — нечи́стое (дья́вольское) ме́сто;
2. сущ. нечи́стый, лука́вый, бес, дья́вол;
н. падбі́ў — бес попу́тал;
◊ н. дух — нечи́стый дух;
~тая сі́ла — нечи́стая си́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)