Лані Э. 11/272

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Ла́нь

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. Ла́нь
Р. Ла́ні
Д. Ла́ні
В. Ла́нь
Т. Ла́нню
М. Ла́ні

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ла́нь

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз. мн.
Н. ла́нь ла́ні
Р. ла́ні ла́ней
ла́няў
Д. ла́ні ла́ням
В. ла́нь ла́ней
ла́няў
Т. ла́нню ла́нямі
М. ла́ні ла́нях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лань лань, род. ла́ні ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

doeskin

[ˈdoʊskɪn]

n.

ску́ра ла́ні

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Нач (р.), гл. Нача (бас.Лані)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Нача (р., бас. Лані) 3/339 (к.); 6/19 (к.), 257, 485 (к.); 7/461

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

АЗО́ВА-СІВА́ШСКАЯ ЗАПАВЕ́ДНА-ПАЛЯЎНІ́ЧАЯ ГАСПАДА́РКА,

на Пд Украіны, у Херсонскай вобл. Засн. ў 1957 на базе Азова-Сівашскага запаведніка (1927). Пл. 57,4 тыс. га. Складаецца з 2 ізаляваных участкаў: запаведна-паляўнічай гаспадаркі на касе Біручы Востраў у Азоўскім м. і запаведнай тэр. ў цэнтр. ч. Сівашскага заліва. Створана ў мэтах аховы прыродных комплексаў пясчанага і саланчаковага стэпаў і водна-балотных угоддзяў, а таксама для акліматызацыі і размнажэння еўрап. высакароднага аленя, лані, еўрап. муфлона і фазана. Нізінныя ч. касы і прылеглая акваторыя Утлюцкага лімана — улюбёныя мясціны качак, чапляў, кулікоў.

т. 1, с. 170

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Лане́й, лані ’ў прошлы год’ (гродз., Сл. паўн.-зах., Сцяшк.), лоні ’ў мінулым годзе’ (Сцяшк., Бел. арх.), лонскі, лоньскі, лубньскі ’мінулы, прайшоўшы, з мінулага года’ (Сцяшк.; шчуч., З нар. сл., Жд. 2; беласт., Карскі, Труды; Сл. паўн.-зах., Бес.). Зах.-укр. лони, елони, иопу, паўн.-рус. лони, ст.-рус. лони (лоний ’мінулагодні’), лани (XVI в.), польск. toni, łuńi, н.-луж. Іопі, в.-луж. loni, loni, чэш. Іопіў vloni, luńi, łuńi, łun, славац. ulani, lani, lońi, славен. lani, ułań, серб.-харв. лани, лане, лани, läniy чак. läini, макед. лани, балг. ланы, ст.-слав. лани. Прасл. оіпі ’з мінулага года’ < і.-е. *olnei ’тады’c С’у той год’ < :’мінулага года’ (гл. Фасмер, 2, 516; Слаўскі, 4, 185–186; Трубачоў, Этимология–1974, 181).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ла́ндыш, ла́ндаш, ла́ндуш, маг. лантуш, лануш ’ландыш майскі, Convallaria majalis L.’ (Кіс., Бейл., Бяльк., Сцяшк., Сл. паўн.-зах.), укр. ла́ндиш, ландош, рус. ла́ндыш ’тс’, польск. łanuszka, łanysz, łanka, ст.-польск. łanie uszko ’вуха лані’, што з’яўляецца перакладам сярэдневяковай назвы ландыша — Auricula cervi. Паводле Брукнера (306) і Слаўскага (4, 47–48), Унбегаўна (BSL, 52, 169), Кохмана (Kontakty, 80), ва ўсх.-слав. мовы лексема прыйшла з польскай. Няясным з’яўляецца ‑д‑ у некаторых формах, аднак Унбегаўн мяркуе, што яно — паразітычнае, а паводле народнай этымалогіі лексема збліжаецца з прыметнікам гладкі (параўн. усх.-бел., смал. глад́ыш ’ландыш’). Гл. таксама Фасмер, 2, 457; Махэк₂, 320. Інакш КЭСРЯ (233): рус. ландыш утворана ад ладьнъ ’ладан’ і суф. ‑ыш‑ > ладьнышь, у якім адбылася метатэза д і н. Сюды ж маг. ландыш белы, віц. ландышкі ’грушанка круглалістая, Pyrola rotundifolia L.’ (Кіс.), рус. перм. ландыш ’тс’ — у выніку пераносу паводле падабенства суквецця. Параўн. таксама адваротны перанос: славац. hruštička азначае ’ландыш’ (hruška — ’Pyrola’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)