Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ладдзя́¹, -і́, мн. -і́, ж. (уст.).
Вялікая парусная ці веславая лодка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ладдзя́², -і́, мн. -і́, -е́й, ж.
Шахматная фігура ў форме вежы, якая ходзіць удоўж і поперак дошкі па прамой; тура́.
|| прым.ладзе́йны, -ая, -ае.
Ладзейнае заканчэнне партыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ладдзя́ж., шахм. ладья́, тура́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ладдзя́1, ‑і, ж.
Уст. Вялікая парусная ці вёславая лодка.
ладдзя́2, ‑і, ж.
Шахматная фігура ў форме вежы, якая ходзіць удоўж і поперак дошкі па прамой; тура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ЛАДДЗЯ́,
старажытнае рачное і марское судна ўсх. славян. Шырока бытавала на тэр. Беларусі. Вядома з 7 ст., калі на іх перавозілі грузы па шляху «з варагаў у грэкі». Аднадрэвы човен, найчасцей з дашчанымі набоямі па баках для павелічэння памераў. З 12 ст. мела палубу. Кіравалася рулявымі вёсламі на карме і носе, рухалася з дапамогай грабных вёслаў і ветразя. Вял.Л. змяшчала 40—60 і нават 100 чал. Тэрмін «Л.» выйшаў з ужытку ў 14 ст. ў сувязі са з’яўленнем тэрміна «судна».
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ладдзя́ж.
1.паэт. (лодка) Náchen m -s, -; Kahn m -s, Kähne;
2.шахм. Turm m -(e)s, Türme
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Ла́ддзя (зб.) ’дранікі’. З рус.оладьи. Да аладкі (гл.).
◎ Ладдзя́ ’лодка з дошак’ (мядз., Нар. словатв.). Ст.-бел., ст.-рус.лодьж, ст.-слав. ладий (і больш рэдкае алдий — літ.aldija, eldija ’човен’), прасл.oldbji ’човен’. Да лодка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
тура́, -ы́, мн. ту́ры і (з ліч. 2, 3, 4) туры́, тур, ж. (разм.).
Шахматная фігура, якая мае форму вежы; ладдзя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
rook[rʊk]n.
1.zool. грак
2.chessладдзя́, тура́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)