Verbum

-лагізм

(гр. logismos = разважанне)

другая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае паняццям «слова», «словазлучэнне».

неалагі́зм

(ад неа- + -лагізм)

слова ці словазлучэнне, якое з’явілася ў мове для абазначэння новай рэаліі або паняцця.

панлагі́зм

(ад пан- + -лагізм)

ідэалістычнае філасофскае вучэнне, якое лічыць мысленне першаасновай свету і атаясамлівае аб’ектыўную заканамернасць з сістэмай лагічных катэгорый.

антрапалагі́зм

(ад антрапа + -лагізм)

філасофская канцэпцыя, якая разглядае ўсе з’явы прыроды, грамадства і мыслення ў залежнасці ад уласцівасцей і патрэб чалавека.

сацыялагі́зм

(ад лац. societas = грамадства + -лагізм)

спрошчанае разуменне грамадска-гістарычнай абумоўленасці фактаў і з’яў, якое ігнаруе спецыфіку розных форм грамадскага быцця.

псіхалагі́зм

(ад псіха- + -лагізм)

1) ідэалістычны кірунак у філасофіі, які лічыць асновай філасофскай навукі псіхалогію;

2) паглыблены паказ псіхічных, духоўных перажыванняў, глыбокі псіхічны аналіз.

алагі́зм

(ад а- + -лагізм)

1) што-н. нелагічнае, несумяшчальнае з лагічным мысленнем; бяссэнсіца;

2) філасофскі погляд, які адмаўляе логіку як сродак навуковага пазнання;

3) стылістычны прыём; наўмыснае парушэнне ў мове лагічных сувязей з мэтай надання камізму, іроніі і інш.