Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
кільва́тэрны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да кільватэра.
•••
Кільватэрная калонагл. калона.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Kíellini¦e
f -, -n марск.кільва́тэрная кало́на
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
кало́на, ‑ы, ж.
1. Частка архітэктурнага збудавання ў выглядзе высокага слупа, якая з’яўляецца апорай франтонаў, унутраных частак будынка. Нават не агледзеўшы вестыбюля з прыгожымі мармуровымі калонамі, .. [Міхайлаў] першы пачаў падымацца па шырокай засланай.. дарожкай лесвіцы.Карпаў.Старасвецкі драўляны домік з амшэлай гонтавай страхою, дажываючы век, абапёрся на чатыры драўляныя калоны, якія з усім домікам, пахіліліся ўперад.Пестрак.// Помнік у выглядзе слупа, збудаваны ў памяць якога‑н. здарэння. Калона Траяна. Аляксандраўская калона.
2. У вайсковай справе — строй, глыбіня якога большая за яго шырыню або роўная ёй; такі парадак пастраення войск, пры якім падраздзяленні знаходзяцца або рухаюцца адно за адным на пэўнай дыстанцыі. Паходная калона. □ Мерна пакалыхваючыся, ідзе калона салдат.Данілевіч.Перад вачыма Рудчанкі прамільгнулі тыя, хто ішоў у тую ноч у штурмавой калоне.Сіўцоў.// Шэраг суднаў, якія ідуць адно за адным. // Група асоб або машын, трактароў і інш., якія рухаюцца выцягнутай лініяй, рад за радам. Калоны дэманстрантаў. □ У выхадныя ж дні ў страі, калонамі, з кіркамі і рыдлёўкамі [рабочыя] накіроўваліся на разборку руін і расчыстку пляцовак.Карпаў.Калоны грузавікоў ішлі і ішлі з блізкіх і далёкіх чыгуначных станцый.Хадкевіч.
3. Рад лічбаў, слоў, размешчаных па вертыкалі.
4. Назва апаратаў цыліндрычнай формы.
•••
Кільватэрная калона — рад суднаў, якія ідуць адно за другім у кільватэры.
Трактарная калона — група трактароў, якая выконвае агульнае вытворчае заданне.
Пятая калона — сукупнасць асоб, якія займаюцца антыдзяржаўнай, падрыўной дзейнасцю ўнутры краіны і знаходзяцца на ўтрыманні варожых дзяржаў (першапачаткова — аб контррэвалюцыйнай групе, якая дзейнічала ў тыле іспанскай рэспублікі ў 1936–1939 гг.).
[Фр. collonne.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)