Куска

т. 9, с. 57

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

змы́лак, -лка, мн. -лкі, -лкаў, м.

Астатак ад куска мыла, якім карысталіся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кусо́к

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. кусо́к кускі́
Р. куска́ куско́ў
Д. куску́ куска́м
В. кусо́к кускі́
Т. куско́м куска́мі
М. куску́ куска́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

змы́лак, ‑лка, м.

Астатак ад куска мыла, якім карысталіся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэ́льны, -ая, -ае.

1. 3 аднаго рэчыва, з аднаго куска, суцэльны.

Ц. мармур.

Цэльная металічная трубка.

2. Неразбаўлены, натуральны.

Цэльнае малако.

3. перан. Якому ўласціва ўнутранае адзінства.

Ц. характар.

|| наз. цэ́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

даўбёнка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Пасудзіна, лодка і пад., зробленая з суцэльнага куска драўніны. Пераехаць раку на даўбёнцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кла́пан, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Дэталь у кампрэсарах, рухавіках унутранага згарання і інш., якая закрывае праход пары, газу або вадкасці.

Засцерагальны к.

2. Частка полага органа ў выглядзе складкі ў сэрцы, якая не дае рухацца крыві ў адваротным напрамку.

Сардэчны к.

3. Нашыўка з куска матэрыі, якая прыкрывае кішэню або шво на адзенні.

|| прым. кла́панны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

АЛЬМА́ГРА

(Almagro) Дыега дэ (1472? — 8.7.1538),

адзін з кіраўнікоў ісп. канкістадораў, якія заваявалі Паўд. Амерыку. З 1514 у Панаме. У 1524—26 разам з Ф.Пісара арганізаваў 2 экспедыцыі ўздоўж зах. ўзбярэжжа Паўд. Амерыкі. Удзельнік заваявання Перу (1533), у 1535—36 узначаліў паход у Чылі. У 1537 авалодаў стараж. сталіцай дзяржавы інкаў г. Куска ў Перу. У выніку канфлікту з Пісара трапіў у палон. Забіты па загадзе Пісара.

т. 1, с. 278

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

хварту́х, ‑а, м.

Абл.

1. Рабочае адзенне ў выглядзе куска тканіны, скуры, брызенту пэўнага фасону і памеру, якое падвязваюць спераду, каб засцерагчы ад забруджвання сукенку, спадніцу, касцюм. Нявестка сабрала ў хвартух відэльцы, лыжкі, чаркі і выйшла. Кавалёў. Мама і стол заслала настольнікам, і хату разы два перамяла, і хвартух новы падвязала. Брыль. Сам Міхал ужо не працуе — працуюць яго чатыры сыны, якія стаяць пры горнах, — кожны ў скураным хвартуху... Пестрак.

2. Скураная, брызентавая, палатняная покрыўка, запона, што засцерагаюць машыны, механізмы і пад. ад пылу, бруду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзе́ля предлог с род. ра́ди, для; (с целью чего-л. — ещё) из-за;

я зраблю́ гэ́та дз. вас — я сде́лаю э́то ра́ди (для) вас;

дз. кава́лка хле́ба — из-за (ра́ди) куска́ хле́ба;

◊ дз. сме́ху — сме́ха ра́ди

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)