крыжаві́на, -ы, мн. -ы, -ві́н, ж.

1. Два брусы, дзве планкі, змацаваныя ў выглядзе крыжа.

2. Прыстасаванне на месцы перасячэння рэйкавых пуцей для пераводу цягніка на другі пуць (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крыжаві́на

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. крыжаві́на крыжаві́ны
Р. крыжаві́ны крыжаві́н
Д. крыжаві́не крыжаві́нам
В. крыжаві́ну крыжаві́ны
Т. крыжаві́най
крыжаві́наю		 крыжаві́намі
М. крыжаві́не крыжаві́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

крыжаві́на ж., в разн. знач. крестови́на

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крыжаві́на, ‑ы, ж.

1. Дзве планкі, два брусы і пад., змацаваныя ў форме крыжа. Крыжавіна рамы. □ Пры ўваходзе ў горад на ўсіх вуліцах былі пастаўлены крыжавіны з рэек і ўкапаны надаўбні. Сабаленка.

2. Прыстасаванне на месцы перасячэння рэйкавых пуцей для пераводу цягніка на другі пуць. Грукаючы на крыжавінах, цягнік прайшоў міма ўваходных стрэлак, паступова суцішаючы ход. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крыжаві́на ж. чыг., буд. Kréuzstück n -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Крыжаві́на ’лысіна, белая пляма на лбе жывёлы’ (Нар. словатв.). Першапачатковая пляма ў форме крыжа? Гл. крыж 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

крестови́на ж.-д., архит. крыжаві́на, -ны ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Турніке́т ‘рухомая крыжавіна ў праходзе’ (ТСБМ). З рус. турнике́т ‘тс’, якое з франц. tourniquet ‘тс’ < tourniquer разм. ‘кружляць, хадзіць вакол’, ‘таптацца на месцы’, ‘круціцца’ (Арол, 4, 120).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Krzyżak

I м. гіст.

крыжак, крыжаносец

II м.

1. крыж, крыжавіна;

2. заал. крыжавік (Araneus diadematus)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

krzyż

м.

1. крыж;

Czerwony Krzyż — Чырвоны Крыж;

robić znak ~a — класці крыж; жагнацца;

2. анат. крыж; крыжавіна;

jak z ~a zdjęty — як з крыжа зняты

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)