Крута́я

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
ж.
Н. Крута́я
Р. Круто́й
Д. Круто́й
В. Круту́ю
Т. Круто́й
Круто́ю
М. Круто́й

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

круты́², -а́я, -о́е.

1. Даведзены варкай, замешваннем да пэўнай ступені шчыльнасці, гушчыні.

Крутое яйцо.

Крутое цеста.

2. Туга звіты, скручаны.

Крутая пража.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

corkscrew [ˈkɔ:kskru:] n.

1. што́пар

2. aeron. крута́я спіра́ль, што́пар

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

круты́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. круты́ крута́я круто́е круты́я
Р. круто́га круто́й
круто́е		 круто́га круты́х
Д. круто́му круто́й круто́му круты́м
В. круты́ (неадуш.)
круто́га (адуш.)		 круту́ю круто́е круты́я (неадуш.)
круты́х (адуш.)
Т. круты́м круто́й
круто́ю		 круты́м круты́мі
М. круты́м круто́й круты́м круты́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

switchback [ˈswɪtʃbæk] n.

1. крута́я даро́га (асабліва ў гарах)

2. амерыка́нскія го́ркі (атракцыён)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Плоў ’сярэднеазіяцкая страва з рысу і бараніны з прыправамі’ (ТСБМ). У такім выглядзе — з рус. мовы (плов), у якой існуюць таксама пило́в, пила́в ’тс’, як і ў польск. pilaw, pilaf, — усе да тур. pilav ’крутая рысавая каша’ (Праабражэнскі, 2, 58; Варш. сл., 4, 189; Фасмер, 3, 261).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

змы́ліцца, ‑ліцца; зак.

Зрасходавацца пры мыцці (пра мыла). Мыла змылілася.

змылі́цца, змылю́ся, змылі́шся, змылі́цца; зак.

Разм. Памыліцца. Сцішна. Пуста. Адзінока... Свет закрыла цьма густая. Паваротка тут крутая, — Не змыліся ж, маё вока! Колас. Кастусь прачытаў на памяць.. дарагія ім словы з вялікім пачуццём, адным духам. — Ну як? Не змыліўся? — Не, развёў рукамі Валерый. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

з'ём Самая крутая частка дарогі пры з'язджанні з гары, узгорка (Слаўг.). Тое ж скасагор, скасагорыца (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

нрав м. но́раў, -раву м.; (характер) нату́ра, -ры ж.;

по нраву разг. да спадо́бы;

круто́й нрав круты́ но́раў (крута́я нату́ра);

весёлый нрав вясёлая нату́ра.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Стод ‘бажок, ідал’ (Ласт.), сто́дзік, сто́дзіва ‘статуя’ (там жа). Параўн. укр. арг. стод ‘статуя, фігура’, ‘бог’, стодонь ‘багач’, рус. арг. сто́да ‘царква, ікона; свята’, дыял. ‘ідал’. У якасці крыніцы прыводзіцца ст.-сканд. stoð ‘слуп, калона’ (Міклашыч, 323; Фасмер, 3, 764). Бязлай (Eseji, 139) далучае сюды і зах.-слав. stodor ‘крутая скала; слуп у азяродзе’. Магчыма, сюды ж няяснае каш. štaduna ‘мажная, высокая жанчына’, параўн. баба ‘каменны ідал’ (параўн. SEK, 4, 353). Беларускія словы, відаць, “рэканструяваныя” Ластоўскім на падставе аргатычных форм. Гл. таксама Горбач, Арго, 38.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)