Краўцы́
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
Краўцы́ |
| Р. |
Краўцо́ў |
| Д. |
Краўца́м |
| В. |
Краўцы́ |
| Т. |
Краўца́мі |
| М. |
Краўца́х |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
краве́ц, краўца́, мн. краўцы́, краўцо́ў, м.
Спецыяліст па шыцці адзення.
|| прым. краве́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
краве́ц
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
краве́ц |
краўцы́ |
| Р. |
краўца́ |
краўцо́ў |
| Д. |
краўцу́ |
краўца́м |
| В. |
краўца́ |
краўцо́ў |
| Т. |
краўцо́м |
краўца́мі |
| М. |
краўцу́ |
краўца́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
краве́цкі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да краўца, краўцоў, звязаны з іх работай. Кравецкая арцель. Кравецкая майстэрня.
2. Якім карыстаюцца краўцы. Кравецкія нажніцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брадзя́чы, ‑ая, ‑ае.
Які не мае пастаяннага месца жыхарства; пераходзіць з месца на месца; вандроўны. Тут [на захадзе ад былога Скуратовічавага хутара] і гонту рабілі, і цэглу. .. Былі і брадзячыя рамеснікі — краўцы, стальмахі. Чорны. // Звязаны з пастаяннай пераменай месца жыхарства, з пастаяннымі пераездамі. Брадзячае жыццё.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чака́ншчык, ‑а, м.
Рабочы, які займаецца чаканкай, майстар чаканні (у 1 знач.). Шаўцы, гарбары, краўцы, шапачнікі, ювеліры, чаканшчыкі металу тут і працуюць, і прадаюць свае вырабы, і прымаюць заказы. В. Вольскі. Джайпурскія рамеснікі славяцца як адны з самых выдатных у Індыі чаканшчыкаў па бронзе. «ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сяду́н, седуна, м.
Разм. Нерухавы, пасіўны, бяздзейны чалавек; дамасед. Жывуць там [у Назараўцы] шаўцы, краўцы, бондары ды цесляры — люд рамесны — сядзяць на месцы, іх за вуха з тае Назараўкі не выцягнеш. Таму і празвалі іх седунамі. Б. Стральцоў. А дзед кажа: — Я не сядун які-небудзь, каб дома ацірацца. Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раме́сны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да рамяства (у 1 знач.), рамесніка (у 1 знач.), звязаны з імі. Жывуць там шаўцы, краўцы, бондары, цесляры, — люд рамесны — сядзяць на месцы, іх і за вуха з тае Назараўкі не выцягнеш. Б. Стральцоў.
2. Які рыхтуе кадры кваліфікаваных рабочых. Рамеснае вучылішча. Рамесная школа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́бельнік 1, ‑а, м.
Гіст. Спецыяліст па вырабу шабляў. Іван Анісімаў з Глыбокага, Рыгор Стасюкоў з Полацка і іншыя шабельнікі ездзілі ў Астрахань вучыцца рабіць булатныя клінкі. «Звязда». Некалькі сот гараджан прыйшло да ратушы. Былі тут шабельнікі, краўцы, фурманы. Шынклер.
ша́бельнік 2, ‑а, м.
Шматгадовая травяністая расліна сямейства ружакветных, якая расце на вільготных месцах. Ногі блыталіся ў высокай траве. Асака, дзікая канюшына, шабельнік... Аляхновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГАРСЭ́Т,
жаночая безрукаўка, састаўная частка бел. нар. касцюма. Лакальныя назвы кабат, шнуроўка, станік. Апраналі паверх кашулі да святочнага ўбору. Шылі гарсэт на падшэўцы (у 19 — пач. 20 ст. спец. краўцы) з даматканых і фабрычных тканін (сацін, шарсцянка, танныя гатункі парчы, аксаміт, тонкае сукно) чорнага, малінавага, фіялетавага, сіняга колераў. Спераду зашпільвалі на гузікі ці гаплікі або зашнуроўвалі. Паводле крою падзяляліся на кароткія (не дасягалі таліі), прамыя, якія нагадвалі ліф (турава-мазырскі, капыльска-клецкі строі); доўгія, прышытыя да спадніцы (краснапольскі, давыд-гарадоцка-тураўскі строі); прыталеныя з адразной баскай у кліны ці фальбоны (дамачаўскі, калінкавіцкі, навагрудскі, ляхавіцкі строі). Упрыгожвалі гарсэт стракатымі пампонамі і мохрыкамі, гузікамі, нашыўкамі і аблямоўкамі з каляровай тасьмы, тканін, скуры, галуна, вышыўкай, узорыстым натыканнем.
М.Ф.Раманюк.
т. 5, с. 70
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)