коси́ть​II несов.;

1. с.-х. касі́ць;

2. перен. (уничтожать во множестве) касі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

коси́ть​I несов.

1. (придавать чему-л. косое положение, направление) касі́ць; (делать кривым) крыві́ць; (о глазах — особенно при неприязненном, угрюмом взгляде) касаву́рыць;

коси́ть лицо́, рот крыві́ць твар, рот;

2. (находиться в косом положении) касабо́чыць; (криво, косо стоять, сидеть, висеть) кры́ва (ко́са) стая́ць, сядзе́ць, вісе́ць;

карти́на коси́т карці́на кры́ва (ко́са) вісі́ць (касабо́чыць);

пиджа́к спе́реди коси́т пінжа́к спе́раду кры́ва (ко́са) сядзі́ць (касабо́чыць);

3. (быть косоглазым) быць касаво́кім;

он коси́т на оди́н глаз ён касаво́кі на адно́ во́ка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

касаву́рыць несов., разг. (о глазах) коси́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зака́шивать несов., с.-х. (начинать косить) зако́шваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закасі́ць сов., с.-х. (начать косить) закоси́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

касі́ць I несов.

1. прям., перен. коси́ть;

к. траву́ — коси́ть траву́;

ку́лі касі́лі людзе́й — пу́ли коси́ли люде́й;

2. (о болезни) сва́ливать, вали́ть, коси́ть;

◊ саба́кам се́на к. — в не́тях (не́тех) быть (обрета́ться и т.п.); скрыва́ться (главным образом от семьи);

хоць касо́ю касі́ — хоть косо́й коси́

касі́ць II несов.

1. (придавать чему-л. косое положение) коси́ть, перека́шивать;

2. (глазами) коси́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

укасі́ць сов.

1. смочь коси́ть;

тупо́й касо́й гэ́тай травы́ не ўко́сіш — тупо́й косо́й э́ту траву́ не смо́жешь коси́ть;

2. скоси́ть; накоси́ть (немного);

у. канюшы́ны — накоси́ть немно́го кле́вера

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перако́шваць I несов. (искривлять) перека́шивать

перако́шваць II несов.

1. (косить заново) перека́шивать;

2. (переходить межу) перека́шивать, вка́шиваться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сенажа́ць ж.

1. сеноко́сное уго́дье, луг м.;

скарыста́ць пад с. — испо́льзовать под луг;

касі́ць ~ці — коси́ть луга́;

2. (место косьбы) сеноко́с м., поко́с м.;

пайсці́ на с. — пойти́ на сеноко́с (поко́с)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Касі́ць 1 ’касіць (касой)’ (БРС, Шат., Бяльк., Сцяшк., Сл. паўн.-зах.). Дзеяслоў прасл. паходжання. Параўн. бел. касі́ць ’касіць касой’ (таксама і ў дыялектах), рус. коси́ть, ст.-рус. косити, укр. коси́ти, ст.-польск. kosić, польск. kosić (таксама і ў дыялектах), ст.-чэш. kositi ’касіць касой’, чэш. kositi ’тс’, славац. kositi, балг. кося́ ’касіць (касой)’, макед. коси, серб.-харв. ко̀сити, славен. kosíti і г. д. Прасл. *kositi ’касіць, зрэзваць; галіць і да т. п.’ Дзеяслоў *kositi з’яўляецца вытворным ад назоўніка *kosa ’каса; від зброі; серп; сякера’, ’баявая сякера’ і да т. п. Звычайна прыводзяцца роднасныя формы: ст.-інд. śásati ’рэжа’, śastrám ’нож’, дан. castrāre ’адрэзваць’ і г. д. Гл. Фасмер, 2, 345; Трубачоў, Эт. сл., 11, 133–135, 142.

Касі́ць 2 ’разграбаць зямлю; скрэбці’ (Сл. паўн.-зах., 2): «Курыца косіць зямлю. Куры косяць ячмень. І верабʼі косяць зямлю». Паводле Сл. паўн.-зах., 2, 431, магчымае запазычанне з літ. мовы. Як крыніца прыводзіцца літ. kàsti ’тс’. Не выключаецца, што такая этымалогія можа мець месца. Але тут не вельмі падыходзіць з фармальнага боку прапануемая крыніца запазычання — літ. дзеяслоў kàsti, хоць па семантыцы ён добра адпавядае бел. лексеме. Таму можна меркаваць аб іншай крыніцы запазычання, дакладней, аб іншай форме гэтага літ. дзеяслова. Параўн. літ. kasýti ’драпаць, скрэбці’ (параўн. Фрэнкель, I, 226).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)