каўне́р, -няра́, мн. -няры́, -няро́ў, м.

Верхняя, часцей прышыўная частка адзення, што прылягае да шыі.

Прышыць к.

|| памянш. каўне́рык, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. каўняро́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

каўне́р, -няра́ м. во́рот, воротни́к;

◊ браць (узя́ць) за к. — брать (взять) за ши́ворот;

за к. не ка́пае — не ка́плет (над кем);

залажы́ць за к. — заложи́ть за га́лстук

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

каўне́р, ‑няра, м.

Верхняя, часцей прышыўная частка адзення, якая прылягае да шыі. Вышыты каўнер. Каракулевы каўнер. Паставіць каўнер. □ Шэрае летняе паліто .. [Зараніка] стала плямістым, капялюш намок, і з абвіслых палёў сцякала за каўнер вада. Хадкевіч. Каўнер ціснуў горла, замінаў гаварыць. Мележ.

•••

Браць (узяць) за каўнер гл. браць.

За каўнер не капае гл. капаць.

Закласці за каўнер гл. закласці.

[Ням. Kolner.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каўне́р м Krágen m -s, -;

стая́чы каўне́р Stéhkragen m;

адкладны́ каўне́р Úmlegekragen m, Úmschlagkragen m;

фу́травы каўне́р Pélzkragen m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

каўне́р

(польск. kołnierz < с.-в.-ням. kolner, ад ст.-фр. collier)

верхняя частка адзення, якая аблягае шыю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Каўне́р ’каўнер’ (ТСБМ, БРС, Касп., Шат., Сцяшк.). У ст.-бел. мове ў формах колнеръ (1515), ковнеръ (1608); гл. Булыка, Запазыч., 162. У дыялектах мае і некалькі іншыя значэнні: ’пояс у штанах’ (Сцяшк. МГ), ’манжэты’ (каўнярцы́, Касп.), запазычана і ў іншых мовах. Параўн. рус. ковне́рь, ко́лнер, кавне́р і г. д. (са значэннем ’высокі футравы каўнер’), укр. ко́внір, ко́вмір. Непасрэднай крыніцай запазычання для ўсх.-слав. моў з’яўляецца польск. kołnierz (< с.-в.-ням. koller, kollier < франц. collier (< лац.). Фасмер, 2, 271; Слаўскі, 2, 367; параўн. яшчэ Кюнэ, Poln., 67.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зрыжэ́лы, -ая, -ае.

Які зрыжэў, парыжэлы.

З. каўнер.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адкладны́, -а́я, -о́е.

Які адкладваецца, апускаецца.

А. каўнер.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

сшыўны́, -а́я, -о́е.

Пашыты не з цэлага кавалка, са швом.

С. каўнер.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адштабнава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак., што.

Прашыць строчкай; зрабіць шво.

А. каўнер.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)