катала́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (разм.).

Турма, месца зняволення.

Трапіць у каталажку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

катала́жка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. катала́жка катала́жкі
Р. катала́жкі катала́жак
Д. катала́жцы катала́жкам
В. катала́жку катала́жкі
Т. катала́жкай
катала́жкаю
катала́жкамі
М. катала́жцы катала́жках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

катала́жка ж., прост., уст. катала́жка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

катала́жка уст., разг. катала́жка, -кі ж., хало́дная, -най ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

катала́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.

Разм. пагард. Турма, арыштанцкая, месца зняволення. Вядзе Данілу зноў канвой У каталажку ў дом астрожны. Колас. Там, у паліцэйскай каталажцы, здарылася тое, чаго Юрый баяўся. Навуменка.

[Ад «каталаж» замест «такелаж» — снасці, памяшканне для іх на судне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Катала́жкакаталажка’ (БРС, Сл. паўн.-зах.). Магчыма, запазычанне з рус. мовы. Параўн. рус. катала́жкакаталажка, турма’, ’памяшканне для арыштантаў’. У рус. мове гэта вытворнае ад дыял. каталаж ’камора, памяшканне на судне для захоўвання снасцей і прыпасаў’. Апошняе ўзнікла ў выніку метатэзы з такелаж ’снасці на судне, прыстасаванне для пад’ёму і перамяшчэння грузаў’ (аб гэтым пісаў яшчэ Даль: «…каталажка… от каталаж искаж. морс. такелаж»). Слова такелаж (сустракалася таксама ў форме такалаж) узята з гал. takelage ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

kić

м. жарг. вязніца, каталажка, каза;

siedzieć w kiciu — сядзець у каталажцы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

турма; каталажка (разм.); астрог, крэпасць, вязніца, цямніца (уст.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

nick1 [nɪk] n.

1. парэ́з; зару́бка, засе́чка, зазу́брына, шчарбі́на

2. the nick BrE, infml турма́, катала́жка;

three years in the nick тры гады́ ў турме́

3. дакла́дны мо́мант

in the (very) nick of time infml якра́з у час/у пару́; у са́мы апо́шні мо́мант;

in good nick infml у до́брым ста́не

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

koza

koz|a

ж.

1. каза;

2. каталажка;

siedzieć w ~ie — сядзець у каталажцы;

raz ~ie śmierć — адна казе смерць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)