каплі́чка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. каплі́чка каплі́чкі
Р. каплі́чкі каплі́чак
Д. каплі́чцы каплі́чкам
В. каплі́чку каплі́чкі
Т. каплі́чкай
каплі́чкаю
каплі́чкамі
М. каплі́чцы каплі́чках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

каплі́чка ж., уменьш.-ласк. часо́венка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каплі́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Памянш.-ласк. да капліца; невялікая капліца. На адным канцы сяла старэнькая абымшэлая каплічка. Мурашка. Каля вёскі Лясная, што на Магілёўшчыне, даўно стаіць невялікая каплічка — помнік у гонар бітвы паміж войскамі Пятра І і шведскім корпусам генерала Левенгаўпта. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каплі́ца, -ы, мн. -ы, -ліц, ж.

Невялікі царкоўны або касцельны будынак з абраза́мі без алтара; малельня.

|| памянш. каплі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. каплі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

kapliczka

ж. каплічка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

старасве́цкі, -ая, -ае.

1. Не сучасны па спосабе жыцця, звычках.

Старасвецкія формы гаспадарання.

2. Які быў даўней і захаваўся да гэтага часу; старамодны.

Старасвецкая каплічка.

Старасвецкае адзенне.

3. Вельмі стары.

Абапал гасцінца растуць старасвецкія дубы.

|| наз. старасве́цкасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наво́ддаль.

1. прысл. На некаторай адлегласці; не вельмі далёка.

Н. стаяла каплічка.

2. прыназ. з Р. Выражае прасторавыя адносіны: ужыв. пры назве прадмета, асобы, месца ці прасторавай мяжы, на пэўнай аддегласці ад якіх адбываецца дзеянне, рух або размяшчаецца хто-, што-н.

Млын стаяў н. вёскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

chapel

[ˈtʃæpəl]

n.

1) каплі́ца, каплі́чка f.

2) капэ́ла f.

3) мале́льня f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Каплі́ца, каплічка ’невялікі царкоўны або касцельны будынак з іконамі без алтара’, ’малельня’ (ТСБМ, Грыг., Гарэц., Мядзв., Сцяшк., Бяс.; Сержп. Грам.; Бір. Дзярж.; ганц. Сл. паўн.-зах.). Ст.-бел. каплица (канец XV ст.) запазычана са ст.-польск. kaplica ’бакавая частка касцёла, пакой, у якіх адпраўляецца набажэнства’ < ст.-чэш. kapla, kaplicě < с.-в.-ням. kápelle < ст.-в.-ням. kapëlla < с.-лац. capella ’плашч’, у прыватнасці ’плашч св. Марціна з г. Тур (Францыя)’ як ’рэліквія і месца захоўвання яе’ > ’невялікая святыня’ (Слаўскі, 2, 56).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ліпе́ць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; незак.

Разм.

1. Ледзь-ледзь трымацца (пра каго‑, што‑н.). У акуратна зрубленай клеці ледзь ліпяць на адной завесе — вось-вось упадуць — перакошаныя дзверы. Лынькоў. Каплічка, здавалася, ледзь ліпела і гатова была кожную мінуту разваліцца. Колас. У той час мы з Андрыянай разам жылі, наймалі маленькі катушок пад самым дахам. То яна якую работу знаходзіла, то я. Так і ліпелі. Хомчанка.

2. перан. Пра вельмі слабае праяўленне якіх‑н. працэсаў, пра стан заняпаду чаго‑н. Ледзь ліпіць аганёк, Смольны корч дагарае. Зарыцкі.

•••

Ліпець на валаску (на павуцінцы) — тое, што і вісець на валаску (гл. вісець).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)