кава́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

1. Рабочы, майстар, які займаецца коўкай металу.

2. перан. Той, хто настойлівай працай дамагаецца чаго-н., стварае што-н.

К. свайго шчасця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

кава́ль, -ля́ м. кузне́ц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

кава́ль, ‑я, м.

Рабочы, майстар, які займаецца коўкай металу. Крутаплечы, з пудовымі кулакамі, каваль Кастусь Махнач з ранку да вечара рамантаваў са, сваімі памочнікамі плугі, бароны, перацягваў полы, акоўваў перадкі. Курто. // перан. Той, хто сваёй настойлівай працай дамагаецца чаго‑н., стварае што‑н. Каваль свайго шчасця. □ Нас мільёны... Мы інакшай, Лепшай долі кавалі. Таўбін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кава́ль м Schmied m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Кава́ль ’рабочы, майстар, які займаецца коўкай металу’ (БРС, ТСБМ, Бяльк., Гарэц., Жыв. сл., Касп., КТС, Мал., Нар. сл., Сержп., Сержп. Грам., Сцяц., Сцяц. БНС, Сцяшк., Шат., Яруш.). Укр. коваль, рус. дыял. коваль, польск. kowal, н.-луж. kowal, чэш. дыял. koval, славац. дыял. koval. Паўн.-слав. kovalь, nomen agentis да kovati, гл. Слаўскі, 3, 21. Адносна словаўтварэння гл. спец. аб паўн.-слав. суф. ‑ljь Слаўскі, ZPSS, 11, 1963, 87. Трубачоў (Ремесл. терм., 334–335) звяртае ўвагу на параўнальна новы з пункту погляду словаўтварэння характар назваў каваля ў славянскіх мовах (kovalь, kovarь, kovačь, kuznьcь, kuznikъ), аднак адзначае, што істотных аргументаў супраць таго, што гэтыя словы існавалі ў праславянскай мове, хоць і позняга часу, няма.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

малатабо́ец, -бо́йца, мн.о́йцы, -бо́йцаў, м.

Каваль, рабочы ў кузні, які працуе молатам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

кузне́ц кава́ль, -ля́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

blacksmith [ˈblæksmɪθ] n. кава́ль

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

smith [smɪθ] n. кава́ль

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

кова́ль обл. кава́ль, -ля́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)