зе́льц

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. зе́льц
Р. зе́льцу
Д. зе́льцу
В. зе́льц
Т. зе́льцам
М. зе́льцы

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зельц (род. зе́льцу) м. зельц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зельц м., кул. сальцісо́н, -ну м.; зельц, род. зе́льцу м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зельц, ‑у, м.

Каўбасны выраб з папярэдне зваранага мяса, свіных і ялавічных галоў, ножак, языкоў.

[Ад ням. Sülze — халадзец.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сальцісо́н, -ну м., кул. зельц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

salceson, ~u

м. сальцісон, зельц

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Патрушанказельц’ (жытк., Мат. Гом.), потрошанка ’вантрабянка’ (лун., Шатал.). Да патрахі (гл.). Аб суфіксе -анка гл.’ Сцяцко, Афікс. наз., 29.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Матраб’я́нка ’мясны фарш’ (рэч., Мат. Гом.). Відавочна, з польск. wątrobianka, якое на Палессі азначала ’зельц’, ’страўнік жывёлы, тоўстая кішка, начыненая свінымі вантробамі’. Мена в > м (параўн. рус. ватрушкаматрушка).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АДСТРА́Т

(ад лац. ad пры, каля + stratum слой),

сляды ўзаемадзеяння мовы прышэльцаў і тубыльцаў на фанетычным, лексічным, граматычным узроўні. Пры гэтым не адбываецца асіміляцыі, а абедзве моўныя сістэмы працягваюць суіснаванне (скандынаўскі ўплыў на англ. мову 9—11 ст., цюркскі адстрат у бел. мове, напр.: кіндзюк — зельц). Часам тэрмін «адстрат» ужываецца для абазначэння ўзаемапранікнення тэрытарыяльна сумежных, але не блізкародных моў (бел. і літоўскай; напр., валандацца, клыпаць). Паняцце «адстрат» уведзена М.Барталі ў 1936.

А.А.Кожынава.

т. 1, с. 138

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)