Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
здаля́нареч., разг., см. здалёк
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
здаля́, прысл.
Разм. Здалёк, здалёку. Данёсся нейкі гул здаля І трэск сасновага галля.Дзеружынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здаля́прыслразмгл здалёку
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
steer clear of
трыма́цца здаля́, уніка́ць каго́-чаго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ахарашы́цца, ‑рашуся, ‑рошышся, ‑рошыцца; зак.
Разм. Тое, што і абхарашыцца. Шпакі, паснедаўшы у полі, Пад скрып санлівы жураўля І перадражняць цябе ўволю, І ахарошацца здаля.Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саю́зніцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да саюзніка. Саюзніцкія войскі. Саюзніцкі дагавор. □ Хоць бы дымок на гарызонце, ветразь. Хай бы саюзніцкага карабля Нам мачта паказалася здаля.Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грай, граю, м.
Разм. Моцны птушыны крык; карканне. Вясною Дыхае зямля, І п’юць сады Цяпло блакіту. Птушыны грай Чуваць здаля, На ўзгорках Зелянее жыта.Дзеружынскі.Зноў чуваць у нашым краі Грай прадвеснікаў-гракоў, Весела вясна іграе На цымбалах ручайкоў.Смагаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́чта, ‑ы, ДМ ‑чце, ж.
1. Высокі слуп або высокае стальное збудаванне на суднах для мацавання парусоў, назірання, сігналізацыі і пад. Хоць бы дымок на гарызонце, ветразь. Хай бы саюзніцкага карабля Нам мачта паказалася здаля.Зарыцкі.
2. Вышынная канструкцыя для падвешвання электрычных правадоў, для мацавання антэн радыёстанцый, для сігналізацыі і пад. З правага боку ўзносілася ў неба вялікая пражэктарная мачта.Васілёнак.Каля лагера паднялася чатырнаццаціметровая мачта, а наверсе яе развяваўся чырвоны сцяг лагера «Дружны».Сергіевіч.
•••
Грот-мачта — сярэдняя, самая высокая мачта на судне.
[Ад гал. mast.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
2.(пераважнасасловамі «сябе», «з сябе»). Рабіць выгляд, паказваць; прыкідвацца. Не кідалася [Верачка] радасна да Яўхіма, удавала сябе нават абыякавай, але Яўхім бачыў: рада яму, падабаецца ёй.Мележ.Пытанні і абвінавачванні сыпаліся на Смірніцкага, як удары. Але ён не ўгінаў галавы пад іх цяжарам, ён толькі чырванеў і ўдаваў з сябе пакрыўджанага ды гордага чалавека.Шахавец.[Надзя] ўдае, што кудысьці спяшаецца.Козел.
3. Здавацца. Лаза .. зазелянела першым, яшчэ не густым, кволым лісцем, і здаля, з берага, удавала не зялёнаю, а празрыста-жоўтаю.Сачанка.Як дамоў ішла Хрысціна — не згадала, Незнаёмаю мясціна ўдавала.Дзяргай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)