звужа́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. звужа́ецца звужа́юцца
Прошлы час
м. звужа́ўся звужа́ліся
ж. звужа́лася
н. звужа́лася

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

звужа́цца несов., возвр., страд., см. зву́жвацца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

звужа́цца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да звузіцца.

2. Зал. да звужаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зву́зіцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -зіцца; зак.

Стаць вузкім або вузейшым.

|| незак. звужа́цца, -а́ецца і зву́жвацца, -аецца.

|| наз. звужэ́нне, -я, н. і зву́жванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сужа́ться возвр., страд. звужа́цца, зву́жвацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

су́живаться возвр., страд. звужа́цца, зву́жвацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

taper2 [ˈteɪpə] v.

1. звужа́ць, зву́жваць; звужа́цца, зву́жвацца

2. завастра́ць; завастра́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

narrow2 [ˈnærəʊ] v. звужа́ць, змянша́ць; звужа́цца, змянша́цца;

narrow one’s eyes прыжму́рваць/прыплю́шчваць во́чы;

The river nar rows at this point. Рака звужаецца ў гэтым месцы.

narrow down [ˌnærəʊˈdaʊn] phr. v. (to) скарача́ць, змянша́ць (да якой-н. колькасці, якога-н. памеру); абмяжо́ўваць (чым-н.), зво́дзіць (да чаго-н.);

The choice was narrowed down to two candidates. Выбар звёўся да двух кандыдатаў.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

contract

1. [ˈkɑ:ntrækt]

n.

умо́ва f., кантра́кт -у m.

2. [kənˈtrækt]

v.t.

1) сьця́гваць, звужа́ць; сьціска́ць; абмяжо́ўваць, зьмянша́ць

to contract efforts — зьмянша́ць намага́ньні

2) заключа́ць умо́ву, кантра́кт

3) схапі́ць (хваро́бу)

4) скарача́ць, сьця́гваць сло́вы

do not = don’t

3. [kənˈtrækt]

v.i.

1) сьця́гвацца, звужа́цца, зьмянша́цца; сьціска́цца

2) падпі́сваць кантра́кт, абавяза́цца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

АРТЭ́РЫІ

(грэч. artēria),

крывяносныя сасуды, па якіх кроў рухаецца ад сэрца ва ўсе органы і часткі цела. Да артэрый належыць аорта і ўсе яе разгалінаванні, у т. л. самыя дробныя — артэрыёлы. Артэрыі нясуць кроў, багатую кіслародам (толькі лёгачныя накіроўваюць вянозную кроў ад сэрца ў лёгкія).

Сценкі артэрый маюць 3 абалонкі. Вонкавая злучальнатканкавая абалонка надае артэрыям трываласць і эластычнасць, што дае магчымасць ім вытрымліваць унутраны ціск, расшырацца і звужацца; багатая сасудамі і нервамі. Сярэдняя абалонка складаецца з эластычных валокнаў і гладкіх мышачных клетак, скарачэнне або расслабленне якіх рэгулюе дыяметр прасвету артэрый і, адпаведна, колькасць крыві, што падаецца да органа. Унутраная абалонка ўтворана эндатэліем і злучальнай тканкай, мае ўнутраную эластычную мембрану, што робіць сценкі больш трывалымі. Асобныя ствалы адной або некалькіх суседніх артэрый часта злучаюцца паміж сабой і ўтвараюць анастамозы (больш дробныя артэрыі). Артэрыі, што не маюць анастамозаў, наз. канцавымі.

Ю.Г.Шанько.

т. 1, с. 514

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)