ЗВАРНО́Е ЗЛУЧЭ́ННЕ,

нераздымнае злучэнне двух ці болей дэталей, частак канструкцыі, выкананае зваркай. Паводле ўзаемнага размяшчэння элементаў, якія злучаюцца, адрозніваюць З.з. стыкавыя, накладачныя, вуглавыя, таўровыя і інш. Кожнае з іх у залежнасці ад спосабу зваркі (дугавой, кантактавай, электрашлакавай і інш.) мае спецыфічныя адзнакі. Участак З.з., які непасрэдна звязвае элементы, што зварваюцца, наз. зварным швом.

Будова зварнога злучэння пры зварцы плаўленнем (a) і ціскам (б): 1 — зварное шво; 2 — зона сплаўлення; 3 — зона тэрмічнага ўплыву; 4 — прылеглы асноўны матэрыял.

т. 7, с. 37

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

зварны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зварны́ зварна́я зварно́е зварны́я
Р. зварно́га зварно́й
зварно́е
зварно́га зварны́х
Д. зварно́му зварно́й зварно́му зварны́м
В. зварны́ (неадуш.)
зварно́га (адуш.)
зварну́ю зварно́е зварны́я (неадуш.)
зварны́х (адуш.)
Т. зварны́м зварно́й
зварно́ю
зварны́м зварны́мі
М. зварны́м зварно́й зварны́м зварны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

правары́ць, ‑вару, ‑варыш, ‑варыць; зак., што.

1. Доўга варачы, давесці да поўнай гатоўнасці.

2. Спец. Запоўніць зварное шво расплаўленым металам.

3. і без дап. Варыць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шов м., в разн. знач. шво, род. шва ср.;

разгла́дить шов разгла́дзіць шво;

шить ме́лким швом шыць дро́бным швом;

накла́дывать швы мед. наклада́ць (накла́дваць) швы;

сварно́й шов стр., техн. зварно́е шво.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шво ср., в разн. знач. шов м.;

вы́прасаваць ш. — разгла́дить шов;

шыць дро́бным швом — шить ме́лким швом;

накла́дваць (наклада́ць) швымед. накла́дывать швы;

зварно́е ш.стр., тех. сварно́й шов;

трашча́ць па ўсіх швах — треща́ть по всем швам;

ру́кі па швах — ру́ки по швам

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ЗЛУЧЭ́ННІ ў тэхніцы,

сувязі дэталей у вузлах машын, механізмаў, прылад, буд. канструкцый. Бываюць нерухомыя і рухомыя (пераважна ў машынах, вызначаюцца іх кінематыкай, напр., вал у падшыпніку). Нерухомыя З. падзяляюцца на раздымныя (дапускаюць паўторную зборку і разборку дэталей без іх пашкоджання і разбурэння) і нераздымныя (без магчымасці іх разборкі).

Да раздымных З. адносяцца: вінтавыя злучэнні, балтавыя, зубчастыя (шліцавыя), клемавыя, шпоначныя, баянетныя (гл. Баянет), З. штыфтамі і інш.; да нераздымных — зварныя злучэнні, заклёпачныя злучэнні, паяныя, прэсавыя, зробленыя вальцаваннем, скруткай, камбінаваныя. Асн. З. ў стальных канструкцыях — зварныя (найб. пашыраны), заклёпачныя і балтавыя; у драўляных — на ўрубках, шпонках, нагелях, балтах, шрубах, цвіках, клямарах, клеях; у зборных жалезабетонных канструкцыях — пераважна зварныя (зварваюцца выпускі арматуры або закладных дэталей з наступным заманалічваннем бетонам), часам балтавыя. З. шырока выкарыстоўваюцца ў прылада- і машынабудаванні, прамысл. і грамадз. буд-ве і інш.

Злучэнні дэталей і канструкцый: 1 — балтовае; 2 — шпоначнае; 3 — шліцавае (зубчастае); 4 — зварное; 5 — заклёпачнае; 6 — шрубамі.

т. 7, с. 93

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)