зберага́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зберага́юся |
зберага́емся |
| 2-я ас. |
зберага́ешся |
зберага́ецеся |
| 3-я ас. |
зберага́ецца |
зберага́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
зберага́ўся |
зберага́ліся |
| ж. |
зберага́лася |
| н. |
зберага́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
зберага́йся |
зберага́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
зберага́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
зберага́цца несов.
1. (сохраняться) сберега́ться;
2. страд. сберега́ться; уберега́ться; приберега́ться; см. зберага́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зберага́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да зберагчыся.
2. Зал. да зберагаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зберагчы́ся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ражэ́цца; -рагу́цца; збяро́гся, зберагла́ся, -ло́ся; зак.
Захавацца непашкоджаным, нястрачаным, незрасходаваным.
|| незак. зберага́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
приберега́ться страд. прыхо́ўвацца, прыберага́цца; зберага́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сберега́ться
1. (сохраняться) захо́ўвацца, зберага́цца;
2. страд. захо́ўвацца, зберага́цца; ашчаджа́цца, збіра́цца; см. сберега́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
экано́міцца, ‑міцца; незак.
1. Зберагацца, заставацца нявыкарыстаным. І Васіль сам спраўляецца з работай, без учотчыка: няхай эканомяцца працадні. Палтаран.
2. Зал. да эканоміць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уберега́ться
1. усцерага́цца, сцерагчы́ся, уберага́цца, берагчы́ся; см. убере́чься;
2. страд. захо́ўвацца, зберага́цца; усцерага́цца, уберага́цца, упільно́ўвацца; см. уберега́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хава́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. Забірацца куды-н., каб іншыя не бачылі, не маглі знайсці.
Партызаны хаваліся ў лясах.
Х. за шафу.
2. перан. Ухіляцца ад чаго-н.
Х. ад работы.
3. перан. Рабіць што-н. так, каб быць незаўважаным.
4. Быць заслоненым чым-н.
За горкай хавалася хатка.
5. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Знаходзіцца, захоўвацца дзе-н. (разм.).
Адзенне і палотны хаваліся ў скрыні.
6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зберагацца на пэўны выпадак.
На жніво заўсёды хавалася сала.
|| зак. схава́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хапа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. за каго-што. Браць, хапаць рукою (рукамі) каго-, што-н., брацца.
Х. за плот.
2. за што. Паспешліва брацца за які-н. інструмент, прыладу і пад., каб выканаць якую-н. работу (разм.).
Х. за лапату.
3. за што. Паспешна і несістэматычна рабіць што-н., пераходзячы ад адной справы да другой (разм.).
Не ведаю, за што х.
Яна за ўсё хапаецца і нічога не даводзіць да канца.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра рыбу: кляваць насадку, лавіцца на вуду, спінінг (разм.).
На белую блешню добра хапаюцца шчупакі.
5. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Знаходзіцца, захоўвацца дзе-н. (разм.).
Адзенне і палотны хаваліся ў скрыні.
6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зберагацца на пэўны выпадак.
На жніво заўсёды хавалася сала.
|| зак. схапі́цца, схаплю́ся, схо́пішся, схо́піцца і хапі́цца, хаплю́ся, хо́пішся, хо́піцца (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)