запыні́ць, -ыню́, -ы́ніш, -ы́ніць; -ы́нены; зак. (разм.).

Тое, што і спыніць.

|| незак. запыня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. запыне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

запыні́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. запыню́ запы́нім
2-я ас. запы́ніш запы́ніце
3-я ас. запы́ніць запы́няць
Прошлы час
м. запыні́ў запыні́лі
ж. запыні́ла
н. запыні́ла
Загадны лад
2-я ас. запыні́ запыні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час запыні́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

запыні́ць сов., разг.

1. задержа́ть, останови́ть;

з. рух — задержа́ть (останови́ть) движе́ние;

з. развіццё — останови́ть разви́тие;

2. (сосредоточить) останови́ть;

з. ува́гу — останови́ть внима́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запыні́ць, ‑пыню, ‑пыніш, ‑пыніць; зак., каго-што.

Разм.

1. Спыніць рух, ход каго‑, чаго‑н., затрымаць каго‑, што‑н. на месцы. Запыніць машыну. □ Людзі разыходзяцца. Намерыўся выйсці і Свідэрскі, але яго запыніў сержант. Глебка. // Запаволіць, прыпыніць. Запыніць дыханне. Запыніць крок.

2. на кім-чым. Затрымаць, сканцэнтраваць на кім‑, чым‑н. (сваю ўвагу, позірк, думку і пад.). Ніна запыніла позірк на маршчынках, што выразаліся пад вачамі. Мележ. // Прыцягнуць да сябе чыю‑н. увагу. Вось тая шчаслівая думка, што запыніла на сабе Пракопаву ўвагу. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запыня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да запыніць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запыня́ць несов., разг.

1. заде́рживать, остана́вливать;

2. (сосредотачивать) остана́вливать;

1-2 см. запыні́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дааста́тку, прысл.

Разм. Да канца, поўнасцю. [Колас] бярэ «Калевалу» і чытае проста са старонкі, але па-беларуску: Не пяе пясняр вялікі Усіх песень даастатку — Куды лепей запыніць іх, Перарваць у палавіне... Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запы́нены разг., в разн. знач.

1. заде́ржанный, остано́вленный;

2. остано́вленный;

1-2 см. запыні́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стрыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; стры́маны; зак.

1. каго-што. Спыніць, запыніць на хаду; затрымаць, запаволіць (рух, ход, дзеянне); стаць перашкодай на шляху.

Коней не с.

С. за руку.

С. крызіс.

С. націск ворага.

2. што. Абмежаваць, зменшыць ступень, сілу праяўлення чаго-н.

С. свой запал.

С. гнеўны тон.

3. перан., каго-што. Не даць праявіцца поўнасцю.

С. смех.

С. сябе (стрымацца).

◊

Стрымаць слова (абяцанне, клятву) — выканаць што-н. абяцанае — паводле значэння наступнага назоўніка.

|| незак. стры́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. стрыма́нне, -я, н. і стры́мліванне, -я, н.

○

Мера стрымання — прымусовая мера, якая прымяняецца следчымі і судовымі органамі да абвінавачанага з мэтай перашкодзіць злачыннай дзейнасці, ухіленню ад следства, суда і пад.

Меры стрымлівання агрэсара.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закрана́ць, закрану́ць

1. berühren vt, stréifen vt;

закрана́ць пыта́нне éine Fráge berühren [stréifen];

закрана́ць балю́чае ме́сца die wúnde Stélle berühren;

2. перан. (звярнуць увагу) éingehen* vi (s) (што-н. auf A);

3. (запыніць, выклікаць наразмову) ánhalten* vt, ánsprechen* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)