залаты́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. залаты́ залата́я залато́е залаты́я
Р. залато́га залато́й
залато́е		 залато́га залаты́х
Д. залато́му залато́й залато́му залаты́м
В. залаты́ (неадуш.)
залато́га (адуш.)		 залату́ю залато́е залаты́я (неадуш.)
залаты́х (адуш.)
Т. залаты́м залато́й
залато́ю		 залаты́м залаты́мі
М. залаты́м залато́й залаты́м залаты́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

залаты́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. залаты́ залата́я залато́е залаты́я
Р. залато́га залато́й
залато́е		 залато́га залаты́х
Д. залато́му залато́й залато́му залаты́м
В. залаты́ (неадуш.)
залато́га (адуш.)		 залату́ю залато́е залаты́я (неадуш.)
залаты́х (адуш.)
Т. залаты́м залато́й
залато́ю		 залаты́м залаты́мі
М. залаты́м залато́й залаты́м залаты́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

залаты́, -а́я, -о́е.

1. гл. золата.

2. у знач. наз. залаты́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м. Манета з золата, чырвонец.

3. Колеру золата, бліскуча-жоўты.

Залатыя валасы.

Залатая восень.

4. перан. Шчаслівы, радасны.

З. час.

З. век.

5. перан. Цудоўны, выдатны.

З. чалавек.

Залатыя рукі (умелыя).

6. перан. Дарагі, любімы.

Залатыя мае дзеткі.

○

Залатое сячэнне (спец.) — гарманічная прапорцыя, у якой адна частка адносіцца да другой, як усё цэлае да першай часткі.

◊

Залатая моладзь — пра моладзь з забяспечаных слаёў грамадства, якая вядзе марнатраўнае жыццё.

Залатая сярэдзіна — пра спосаб дзеяння, пры якім пазбягаюць крайнасцей, рызыкі, смелых рашэнняў.

Залатое вяселле (разм.) — пяцідзесяцігоддзе сямейнага жыцця.

Залатое дно — пра невычэрпную крыніцу багацця, даходу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

залаты́

1. прил., в разн. знач. золото́й; (поэт., уст. — ещё) злато́й;

~ты́я ро́ссыпы — золоты́е ро́ссыпи;

з. пярсцёнак — золото́е (злато́е) кольцо́;

2. в знач. сущ. (монета) золото́й;

○ з. запа́с — золото́й запа́с;

◊ абяца́ць ~ты́я го́ры — обеща́ть (сули́ть) золоты́е го́ры;

~та́я во́сень — золота́я о́сень;

~та́я галава́ — золота́я голова́;

~та́я мо́ладзь — золота́я молодёжь;

~та́я сярэ́дзіна — золота́я середи́на;

~то́е вясе́лле — золота́я сва́дьба;

~то́е руно́ — золото́е руно́;

з. век — золото́й век;

~ты́я ру́кі — золоты́е ру́ки;

~ты́я сло́вы — золоты́е слова́;

~та́я жы́ла — золота́я жи́ла;

з. дождж — золото́й дождь;

~то́е дно — золото́е дно;

з. цяле́ц — золото́й теле́ц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

залаты́, ‑ая, ‑ое.

1. Які складаецца з золата, з’яўляецца золатам. Залаты самародак. Залаты пясок. // Зроблены з золата. Залаты пярсцёнак. // Вытканы, вышыты пазалочанымі ніткамі. Залатыя пагоны. // Які вылічаецца на золата, па курсу золата. Залаты размен. Залатая валюта.

2. у знач. наз. залаты́, ‑ога, м. Уст. Залатая манета; чырвонец.

3. Бліскуча-жоўты, падобны колерам да золата. На неба ўсходзіў месяц залаты. Купала. Залатыя промні працягнуліся праз вокны і ў Паходнеў пакой. Хадкевіч.

4. перан. Надта добры па сваіх якасцях; цудоўны, выдатны. Залаты характар. Залатыя словы. □ «Які мілы і залаты хлопец, — падумала.. [Магдалена]. — Як ён завіхаецца каля машыны і які рухавы». Чорны.

5. перан. Шчаслівы, радасны. Залаты час. Залатое дзяцінства. □ Маладая вясна, залатая пара! Будзь красна і ясна, Не шкадуй нам дабра! Колас.

6. перан. Дарагі, любімы. Залатыя мае дзеткі.

7. Як састаўная частка некаторых батанічных і заалагічных назваў. Залатое дрэва. Залатая рыбка.

•••

Абяцаць залатыя горы гл. абяцаць.

Залатая восень гл. восень.

Залатая галава гл. галава.

Залатая жыла гл. жыла.

Залатая моладзь гл. моладзь.

Залатая сярэдзіна гл. сярэдзіна.

Залатое вяселле гл. вяселле.

Залатое дно гл. дно.

Залатое руно гл. руно.

Залаты век гл. век.

Залаты дождж гл. дождж.

Залаты фонд гл. фонд.

Залатыя рукі гл. рука.

Залатыя словы гл. слова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

залаты́

1. gólden, Gold-;

залаты́ запа́с Góldbestand m -es, -stände;

залата́я мане́та Góldstück n -(e)s, -e, Góldmünze f -, -n;

2. (падобны да золата) góldfarben, góldgelb;

3. у знач наз м Góldstück n -es;

4. перан (надта добры) gólden, góldig;

5. (дарагі, улюбёны) lieb, hérzig;

залата́я сярэ́дзіна der góldene Míttelweg, die góldene Mítte

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

жоўта-залаты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. жоўта-залаты жоўта-залатая жоўта-залатое жоўта-залатыя
Р. жоўта-залатога жоўта-залатой
жоўта-залатое		 жоўта-залатога жоўта-залатых
Д. жоўта-залатому жоўта-залатой жоўта-залатому жоўта-залатым
В. жоўта-залаты
жоўта-залатога		 жоўта-залатую жоўта-залатое жоўта-залатыя
Т. жоўта-залатым жоўта-залатой
жоўта-залатою		 жоўта-залатым жоўта-залатымі
М. жоўта-залатым жоўта-залатой жоўта-залатым жоўта-залатых

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

агні́ста-залаты́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. агні́ста-залаты́ агні́ста-залата́я агні́ста-залато́е агні́ста-залаты́я
Р. агні́ста-залато́га агні́ста-залато́й
агні́ста-залато́е		 агні́ста-залато́га агні́ста-залаты́х
Д. агні́ста-залато́му агні́ста-залато́й агні́ста-залато́му агні́ста-залаты́м
В. агні́ста-залаты́ (неадуш.)
агні́ста-залато́га (адуш.)		 агні́ста-залату́ю агні́ста-залато́е агні́ста-залаты́я (неадуш.)
агні́ста-залаты́х (адуш.)
Т. агні́ста-залаты́м агні́ста-залато́й
агні́ста-залато́ю		 агні́ста-залаты́м агні́ста-залаты́мі
М. агні́ста-залаты́м агні́ста-залато́й агні́ста-залаты́м агні́ста-залаты́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

барво́ва-залаты́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. барво́ва-залаты́ барво́ва-залата́я барво́ва-залато́е барво́ва-залаты́я
Р. барво́ва-залато́га барво́ва-залато́й
барво́ва-залато́е		 барво́ва-залато́га барво́ва-залаты́х
Д. барво́ва-залато́му барво́ва-залато́й барво́ва-залато́му барво́ва-залаты́м
В. барво́ва-залаты́ (неадуш.)
барво́ва-залато́га (адуш.)		 барво́ва-залату́ю барво́ва-залато́е барво́ва-залаты́я (неадуш.)
барво́ва-залаты́х (адуш.)
Т. барво́ва-залаты́м барво́ва-залато́й
барво́ва-залато́ю		 барво́ва-залаты́м барво́ва-залаты́мі
М. барво́ва-залаты́м барво́ва-залато́й барво́ва-залаты́м барво́ва-залаты́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

мядо́ва-залаты́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. мядо́ва-залаты́ мядо́ва-залата́я мядо́ва-залато́е мядо́ва-залаты́я
Р. мядо́ва-залато́га мядо́ва-залато́й
мядо́ва-залато́е		 мядо́ва-залато́га мядо́ва-залаты́х
Д. мядо́ва-залато́му мядо́ва-залато́й мядо́ва-залато́му мядо́ва-залаты́м
В. мядо́ва-залаты́ (неадуш.)
мядо́ва-залато́га (адуш.)		 мядо́ва-залату́ю мядо́ва-залато́е мядо́ва-залаты́я (неадуш.)
мядо́ва-залаты́х (адуш.)
Т. мядо́ва-залаты́м мядо́ва-залато́й
мядо́ва-залато́ю		 мядо́ва-залаты́м мядо́ва-залаты́мі
М. мядо́ва-залаты́м мядо́ва-залато́й мядо́ва-залаты́м мядо́ва-залаты́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)