зажы́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зажыву́ зажывё́м
2-я ас. зажыве́ш зажывяце́
3-я ас. зажыве́ зажыву́ць
Прошлы час
м. зажы́ў зажылі́
ж. зажыла́
н. зажыло́
Загадны лад
2-я ас. зажыві́ зажыві́це
Дзеепрыслоўе
прош. час зажы́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

зажы́ць¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ыве́; -ы́ў, -ыла́, -ло́; зак.

Зарубцавацца, загаіцца (пра рану, драпіну).

Рана зажыла.

|| незак. зажыва́ць, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зажы́ць², -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; -ы́ў, -ыла́, -ло́; зак.

1. Пачаць жыць (пэўным чынам).

З. па-новаму.

2. чаго. Узяць панюшку табакі (разм.).

З. табакі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зажы́ць I сов. (зарубцеваться) зажи́ть

зажы́ць II сов., разг.

1. (начать жить) зажи́ть;

з. па-но́ваму — зажи́ть по-но́вому;

2. (што, чаго) добы́ть (что), раздобы́ть (что); (стать обладателем) нажи́ть (что); приобрести́ (что); разжи́ться (чем);

з. гро́шай — добы́ть (раздобы́ть) де́ньги; разжи́ться деньга́ми;

3. (впервые употребить) обнови́ть;

з. гужы́ — обнови́ть гужи́;

4. поню́хать, сде́лать поню́шку;

з. таба́кі — поню́хать табаку́;

5. см. зазна́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зажы́ць ​1, ‑жыве; пр. зажыў, ‑жыла, ‑ло; зак.

Зарубцавацца, загаіцца (пра рану, пашкоджанае месца). Андрэя завезлі ў шпіталь, дзе ён пралежаў тры тыдні, пакуль не важыла рана. Скрыпка. Назаўтра ўсе драпіны амаль зажылі, хоць рукі і ногі яшчэ шчымелі. Якімовіч.

зажы́ць ​2, ‑жыву, ‑жывеш, ‑жыве; ‑жывём, ‑жывяце; пр. зажыў, ‑жыла, ‑ло; зак., што.

Разм. Набыць што‑н., разжыцца на што‑н. — Хто нічога не робіць, яму і скідкі, і льготы розныя, а калі другі мазалём сваім зажыў нешта, .. на яго ўся бяда. Галавач.

зажы́ць ​3, ‑жыву, ‑жывеш, ‑жыве; ‑жывём, ‑жывяце; пр. зажыў, ‑жыла, ‑ло; зак.

Пачаць жыць (пэўным чынам). І зажылі Язэп з Настуляю на дзіва ўсяму свету. Чарот. Да вясны жораў паправіўся і зажыў у хаце царом над курамі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зажы́ць гл зажываць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

зажи́ть​II сов. (начать жить) зажы́ць;

зажи́ть по-но́вому зажы́ць па-но́ваму.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заживи́ться загаі́цца, мног. пазаго́йвацца, зажы́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пазажыва́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; зак.

Зажыць, загаіцца — пра ўсё, многае.

Раны пазажывалі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зажыві́ць, -жыўлю́, -жы́віш, -жы́віць; -жы́ўлены; зак., што.

Залячыць, даць зажыць (ране).

|| незак. зажыўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)