дэбю́тны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
дэбю́тны |
дэбю́тная |
дэбю́тнае |
дэбю́тныя |
| Р. |
дэбю́тнага |
дэбю́тнай
дэбю́тнае |
дэбю́тнага |
дэбю́тных |
| Д. |
дэбю́тнаму |
дэбю́тнай |
дэбю́тнаму |
дэбю́тным |
| В. |
дэбю́тны (неадуш.)
дэбю́тнага (адуш.) |
дэбю́тную |
дэбю́тнае |
дэбю́тныя (неадуш.)
дэбю́тных (адуш.) |
| Т. |
дэбю́тным |
дэбю́тнай
дэбю́тнаю |
дэбю́тным |
дэбю́тнымі |
| М. |
дэбю́тным |
дэбю́тнай |
дэбю́тным |
дэбю́тных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дэбю́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да дэбюту. Дэбютны ход.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэбю́т, -у, М -бю́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Першае выступленне на сцэне або наогул у якой-н. дзейнасці.
Д. у оперным тэатры.
Д. маладога паэта.
2. Пачатак шахматнай або шашачнай партыі.
Адкрыты д.
|| прым. дэбю́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
варыя́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Відазмяненне, разнавіднасць.
Праект у двух варыянтах.
Дэбютны в. (у шахматах).
2. Розначытанне ў тэксце.
Выданне твораў Мележа з варыянтамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ВРХЛІ́ЦКІ (Vrchlický) Яраслаў [сапр. Фрыда
(Frída) Эміль; 17.2.1853, г. Лоўні, Чэхія — 9.9.1912], чэшскі паэт, драматург, перакладчык. Скончыў Пражскі ун-т; з 1893 праф. гэтага ун-та. Чл. Чэшскай акадэміі навук і мастацтваў (1890). Яго творчасць фарміравалася на традыцыях рамантызму і пад уплывам франц. парнасцаў. Дэбютны зб. лірыкі «З глыбінь» (1875) прасякнуты песімістычнымі матывамі. У зб-ках «Эклогі і песні» (1880),
«Паломніцтва да Эльдарада» (1882) сцвярджаў сенсуалістычнае ўспрыняцце жыцця. Цэнтр. месца ў творчасці Врхліцкага займаюць цыкл паэт. зб-каў пад агульнай назвай «Эпапея чалавецтва» («Дух і свет», 1878; «Міфы», т. 1—2, 1879—80; «Абломкі эпапеі», 1886; «Новыя абломкі эпапеі», 1894; «Багі і людзі», 1899, і інш.), а таксама паэмы «Іларыён» (1882), «Твардоўскі» (1885), «Бар Кохба» (1897), у якіх, звяртаючыся да знакамітых постацей (Дж.Бруна, Г.Галілей, Я.Гус, Я.Жыжка) і падзей мінуўшчыны (франц. рэвалюцыя 1789—99), імкнуўся асэнсаваць ход гіст. развіцця чалавецтва. Грамадзянскімі матывамі насычаны зб-кі «Сялянскія балады» (1885) і «Мая радзіма» (1903). Аўтар зб-каў «Санеты самотніка» і «Галасы ў пустыні» (абодва 1900). Узбагаціў чэш. паэзію новымі паэт. формамі і вершаванымі памерамі. Пісаў апавяданні, эсэ, п’есы («Ноч на Карлштэйне», 1884; трылогія «Іпадамія», т. 1—3, 1883—90, у 1891 нап. музыка З.Фібіхам). Перакладаў на чэш. мову Дантэ, Т.Таса, Л.Арыёста, Дж.Байрана, Ф.Шылера, І.В.Гётэ, А.Міцкевіча і інш.
Тв.:
Рус. пер. — Стихи. М., 1980.
Н.К.Мазоўка.
т. 4, с. 283
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)