дыяле́ктыка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. дыяле́ктыка
Р. дыяле́ктыкі
Д. дыяле́ктыцы
В. дыяле́ктыку
Т. дыяле́ктыкай
дыяле́ктыкаю
М. дыяле́ктыцы

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дыяле́ктыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Філасофскае вучэнне аб усеагульных законах руху і развіцця прыроды, чалавечага грамадства і мыслення; навуковы метад пазнання з’яў прыроды і грамадства шляхам ускрыцця ўнутраных супярэчнасцей і барацьбы процілегласцей, якія прыводзяць да скачкападобнага пераходу з адной якасці ў другую.

Матэрыялістычная д.

2. Сам працэс такога руху і развіцця.

Д. падзей.

Д. гісторыі.

3. Майстэрства весці спрэчкі, прымяняць лагічныя довады (уст.).

|| прым. дыялекты́чны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Д. матэрыялізм.

Д. метад.

|| наз. дыялекты́чнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыяле́ктыка ж., в разн. знач. диале́ктика

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дыяле́ктыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. У марксісцкай філасофіі — навука пра найбольш агульныя законы руху і развіцця прыроды, грамадства і мыслення, тэорыя і метад пазнання і рэвалюцыйнага пераўтварэння рэчаіснасці.

2. Працэс руху, развіцця чаго‑н. Дыялектыка пазнання. Дыялектыка гісторыі.

3. Уст. Уменне спрачацца, прымяняць лагічныя довады ў спрэчках.

[Грэч. dialektikē.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыялектыка

т. 6, с. 311

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Дыялектыка 1/108—109, 115; 3/411, 412, 431—432; 4/65, 341, 343; 5/48, 514; 6/523; 7/23, 26, 87, 143, 150, 157; 8/26, 389; 9/67, 375; 10/123, 264, 586; 11/403, 421, 457; 12/414—415

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

дыяле́ктыка ж. філас. Dialéktik f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

дыяле́ктыка

[гр. dialektike (techne) = майстэрства весці размову, спрэчку]

1) навука пра найбольш агульныя законы руху і развіцця прыроды, чалавечага грамадства і мыслення, навуковы метад пазнання з’яў прыроды і грамадства ў іх вечным руху і зменах шляхам ускрыцця ўнутраных супярэчнасцей і барацьбы процілегласцей, якія прыводзяць да скачкападобнага пераходу з адной якасці ў другую;

2) працэс развіцця чаго-н. ва ўсёй разнастайнасці яго формаў;

3) уст. уменне спрачацца, прымяняць лагічныя довады ў спрэчках.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыяле́ктыка

[гр. dialektike (techne) = майстэрства весці размову, спрэчку]

1) філасофскае вучэнне аб усеагульных законах руху і развіцця прыроды, чалавечага грамадства і мыслення, навуковы метад пазнання з’яў прыроды і грамадства ў іх вечным руху і зменах;

2) працэс руху, развіцця чаго-н. (напр. д. падзей).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

дыяле́ктыка-матэрыялісты́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. дыяле́ктыка-матэрыялісты́чны дыяле́ктыка-матэрыялісты́чная дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнае дыяле́ктыка-матэрыялісты́чныя
Р. дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнага дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнай
дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнае		 дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнага дыяле́ктыка-матэрыялісты́чных
Д. дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнаму дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнай дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнаму дыяле́ктыка-матэрыялісты́чным
В. дыяле́ктыка-матэрыялісты́чны (неадуш.)
дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнага (адуш.)		 дыяле́ктыка-матэрыялісты́чную дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнае дыяле́ктыка-матэрыялісты́чныя (неадуш.)
дыяле́ктыка-матэрыялісты́чных (адуш.)
Т. дыяле́ктыка-матэрыялісты́чным дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнай
дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнаю		 дыяле́ктыка-матэрыялісты́чным дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнымі
М. дыяле́ктыка-матэрыялісты́чным дыяле́ктыка-матэрыялісты́чнай дыяле́ктыка-матэрыялісты́чным дыяле́ктыка-матэрыялісты́чных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)