ды́шаль

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ды́шаль ды́шлі
Р. ды́шля ды́шляў
Д. ды́шлю ды́шлям
В. ды́шаль ды́шлі
Т. ды́шлем ды́шлямі
М. ды́шлі ды́шлях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ды́шаль, -шля, мн. -шлі, -шляў, м.

1. Тоўстая аглобля, якая прымацоўваецца да сярэдзіны пярэдняй восі пры парнай запрэжцы.

2. У плузе: жалезная выгнутая пласціна, да пярэдняга канца якой прымацоўваецца ворчык.

|| прым. ды́шлевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ды́шаль, -шля м.

1. ды́шло ср.;

2. с.-х. гря́диль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ды́шаль, ‑шля, м.

1. Жэрдка, прымацаваная да сярэдзіны пярэдняй восі калёс пры парнай запрэжцы. // Такая жэрдка ў калёсным сельскагаспадарчым інвентары для злучэння яго з трактарам або іншай машынай.

2. Жалезная выгнутая пласціна ў плузе, да пярэдняга канца якой прымацоўваецца ворчык. Стары Карповіч падвёў каня да свайго загону, усадзіў плуг у баразну, сеў на дышаль, закурыў, пачаў чакаць. Карпюк.

[Польск. dyszel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ды́шаль м Déichsel f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ды́шаль

(польск. dyszel, ад с.-в.-ням. dīhsel)

1) тоўстая аглобля, прымацаваная да пярэдняй восі ў параконнай павозцы;

2) жалезны выгнуты прут у плузе, да пярэдняга канца якога прымацоўваецца ворчык.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Ды́шаль ’дышаль’ (БРС, Касп., Шат., Сцяшк.), ды́шла ’тс’ (Бяльк.). Форма ды́шаль (як і ўкр. ди́шель) — прамое запазычанне з польск. dyszel ’тс’ (гл. Слаўскі, 1, 187). Форма ды́шла (як і рус. ды́шло) — гэта пераафармленне запазычанага слова па тыпу назоўнікаў на ‑о‑ (аб гэтым Фасмер, 1, 560; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 225). Польск. слова ўзята з с.-н.-ням. dysel, disle, dissel (параўн. Бернекер, 250).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ды́шло ср. ды́шаль, -шля м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гря́диль с.-х. ды́шаль, -шля м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

dyszel

м. дышаль

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)