Баявыя дружыны 2/196; 9/237, 291; 11/249

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

БАЯВЫ́Я ДРУЖЫ́НЫ,

узброеныя атрады рабочых, студэнтаў, мяшчан пры арг-цыях бальшавікоў, меншавікоў, эсэраў, Бунда і інш. партый у рэвалюцыю 1905—07 у Расіі. Упершыню з’явіліся як арг-цыі самаабароны ў Пецярбургу пасля Дзевятага студзеня 1905. Дзейнічалі больш як у 300 гарадах і населеных пунктах, налічвалі каля 75 тыс. чал. Мелі свае статуты; дружыннікі вывучалі ваен. справу, тактыку вулічнага бою. У перыяд узбр. выступленняў мелі месца сумесныя дзеянні дружын розных партый. На Беларусі баявыя дружыны існавалі ў Мінску, Гомелі, Віцебску, Бабруйску і інш., патрулявалі вуліцы, ахоўвалі дэманстрацыі, мітынгі і інш.; эсэраўскія баявыя дружыны займаліся арганізацыяй і правядзеннем тэрарыст. актаў. Вопыт арганізацыі і дзейнасці баявых дружын выкарыстаны бальшавікамі ў 1917 пры стварэнні Чырвонай гвардыі.

т. 2, с. 368

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дружы́на

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. дружы́на дружы́ны
Р. дружы́ны дружы́н
Д. дружы́не дружы́нам
В. дружы́ну дружы́ны
Т. дружы́най
дружы́наю		 дружы́намі
М. дружы́не дружы́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

піянерважа́ты, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

Кіраўнік піянерскага атрада або дружыны.

|| ж. піянерважа́тая, -ай, мн. -ыя, -ых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гры́дзь

‘член княжацкай дружыны’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. гры́дзь гры́дзі
Р. гры́дзя гры́дзяў
Д. гры́дзю гры́дзям
В. гры́дзя гры́дзяў
Т. гры́дзем гры́дзямі
М. гры́дзю гры́дзях

Крыніцы: nazounik2008.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дружы́ннік, -а, мн. -і, -аў, м.

Член дружыны.

Дружыннікі князя Ігара.

Дружыннікі сачылі за парадкам у парку.

|| ж. дружы́нніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кандацье́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Начальнік наёмнай дружыны ў сярэдневяковай Італіі.

2. перан. Пра чалавека, які дзеля выгады гатоў абараняць любую справу (кніжн.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сандружы́ннік, ‑а, м.

Член санітарнай дружыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дружы́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дружыны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

важа́ты, ‑ага, м.

Кіраўнік піянерскага атрада, дружыны. Важаты піянерскага атрада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)