дзевяці...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач. дзевяць, напр.: дзевяцігадовы, дзевяцімпольны, дзевяцібальны, дзевяціградусны, дзевяцігадзінны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзевяці...
Першая састаўная частка складаных слоў; абазначае: а) які мае дзевяць адзінак таго, што паказана ў другой частцы, напрыклад: дзевяцігранны, дзевяціпольны, дзевяціразовы; б) які складаецца з дзевяці адзінак або мерай у дзевяць якіх‑н. адзінак, напрыклад: дзевяцібальны, дзевяціградусны, дзевяцімесячны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Дагавор дзевяці дзяржаў (1922, пра палітыку ў Кітаі) 2/632
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
ДАГАВО́Р ДЗЕВЯЦІ́ ДЗЯРЖА́Ў аб Кітаі.
Падпісаны 6.2.1922 на Вашынгтонскай канферэнцыі 1921—22 прадстаўнікамі ЗША, Вялікабрытаніі, Францыі, Італіі, Бельгіі, Нідэрландаў, Партугаліі, Японіі і Кітая. Паводле дагавора абвешчаны прынцып суверэнітэту і тэр. цэласнасці Кітая, бакі абавязваліся прытрымлівацца ў Кітаі прынцыпу «роўных магчымасцей» у гандл. і прадпрымальніцкай дзейнасці, не выкарыстоўваць унутрыкіт. абставіны з мэтай атрымання спец. правоў і прывілеяў, якія маглі прычыніць страты правам і інтарэсам інш. дзяржаў — удзельніц дагавора; Японія адмовілася ад свайго манапольнага становішча ў Кітаі і абавязалася вярнуць яму былыя герм. канцэсіі ў Шаньдуні, вывесці адтуль свае войскі. Дагавор парушыла Японія, якая ў 1937 развязала вайну супраць Кітая.
т. 5, с. 571
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
дзе́вяць
лічэбнік, колькасны
|
мн. |
| - |
| Н. |
дзе́вяць |
| Р. |
дзевяці́ |
| Д. |
дзевяці́ |
| В. |
дзе́вяць |
| Т. |
дзевяццю́ |
| М. |
дзевяці́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
удзевяцёх, прысл.
У колькасці дзевяці чалавек (толькі пра мужчын ці толькі пра жанчын).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нане́т, ‑а, М ‑неце, м.
1. Музычны твор, які выконваецца на дзевяці інструментах або дзевяццю галасамі.
2. Ансамбль з дзевяці музыкантаў-выканаўцаў (інструменталістаў ці вакалістаў).
[Іт. nonetto.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзявя́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.
1. Лічба
9.
2. Група з дзевяці чалавек або дзевяці аднародных прадметаў.
Дзявяткамі плылі самалёты.
3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 9 (разм.).
Прыехаў на дзявятцы (на трамваі, аўтобусе, тралейбусе пад №9). Мяч трапіў у дзявятку (верхні вугал футбольных варот).
4. Школьная адзнака.
5. Ігральная карта з дзевяццю ачкамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
удзевяцёх, прысл.
У колькасці дзевяці чалавек (толькі пра мужчын ці толькі пра жанчын).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
му́за, -ы, мн. -ы, муз, ж.
1. У грэчаскай міфалогіі: адна з дзевяці багінь, заступніца навук і мастацтваў.
2. перан. Крыніца паэтычнага натхнення, а таксама само творчае натхненне (кніжн.).
М. яго змоўкла.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)