ДАНІЛЕ́ВІЧ Васіль Яўхімавіч
(1872, г. Курск, Расія — 16.11.1936),
украінскі гісторык, археолаг. Скончыў Кіеўскі ун-т. З 1902 праф. Харкаўскага, з 1907 Кіеўскага ун-таў. Працаваў у археал. экспедыцыях на Полаччыне, Падзвінні, даследаваў стаянку каменнага веку каля в. Кісцяні Рагачоўскага р-на. У працах «Нарыс гісторыі Полацкай зямлі да канца XIV ст.» (1896) і «Шляхі зносін Полацкай зямлі да канца XIV ст.» (1898) абгрунтаваў правамернасць назвы «Полацкая зямля», на матэрыялах археал. даследаванняў паказаў яе гіст. ролю, ваен. і эканам. стабільнасць. Аўтар прац па нумізматыцы, сфрагістыцы, фальклоры, этнаграфіі.
Г.А.Каханоўскі.
т. 6, с. 39
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Данілевіч В. (сцэнарыст) 11/507; 12/404
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Данілевіч В. Я. 1/338; 2/400; 3/114, 437; 4/138; 5/455; 7/224; 8/487
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Даніле́вічы
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы
|
мн. |
| Н. |
Даніле́вічы |
| Р. |
Даніле́віч
Даніле́вічаў |
| Д. |
Даніле́вічам |
| В. |
Даніле́вічы |
| Т. |
Даніле́вічамі |
| М. |
Даніле́вічах |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
блік, ‑а, м.
Водбліск якога‑н. святла; светлавая пляма на якой‑н. гладкай паверхні. Сонечныя блікі. □ На вяршынях маўклівых соснаў, прыцярушаных снежнымі крупінкамі, іграюць ружовыя блікі. Данілевіч.
[Ням. Blick.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напускны́, ‑ая, ‑ое.
Ненатуральны, штучны, няшчыры. Напускная весялосць. Напускная суровасць. □ [У Перагуда] было многа напускнога, і ён трохі фарсіў сваім дзівацтвам. Колас. Ігар з напускной важнасцю — мужчына! — адказвае коратка: «Парадак». Данілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імянны́, ‑ая, ‑ое.
Памечаны імем уладальніка; выдадзены на чыё‑н. імя. Імянны пярсцёнак. □ [Браніслава Іванаўна] узнагароджана імянным залатым гадзіннікам, 60 граматамі, медалём «За працоўную доблесць». Данілевіч. // Імя каго‑н. Імянная стыпендыя.
•••
Імянны спіс гл. спіс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зава́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.
1. Разм. і спец. Дзеянне паводле дзеясл. завальваць — заваліць (у 1 знач.). Праз пяць хвілін сталявар праводзіў завалку печы шыхтай. Данілевіч.
2. Сумесь матэрыялаў, якой напаўняюць плавільную печ; шыхта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іржа́нне і ржа́нне, ‑я, н.
1. Крык каня, конскі голас. Не чулася ржання каня, рыкання каровы, не рохкалі свінні. Данілевіч. Жарабяты трымаліся каля матак, і калі каторае адставала, матка звала яго доўгім іржаннем. Чарнышэвіч.
2. Разм. Гучны, нястрыманы рогат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эвакуі́равацца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак. і незак.
1. Стаць (станавіцца) эвакуіраваным. Урача няма з першага дня акупацыі. Кажуць, яна эвакуіравалася. Шамякін. Калі пачалася вайна, ён [Астравухаў] разам з маці эвакуіраваўся з Беларусі на ўсход. Данілевіч.
2. толькі незак. Зал. да эвакуіраваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)