Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
дана́ец
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
дана́ец |
дана́йцы |
| Р. |
дана́йца |
дана́йцаў |
| Д. |
дана́йцу |
дана́йцам |
| В. |
дана́йца |
дана́йцаў |
| Т. |
дана́йцам |
дана́йцамі |
| М. |
дана́йцу |
дана́йцах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
дару́нак, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м. (разм.).
Тое, што і дар (у 1 знач.).
◊
Дарункі данайцаў — падарункі, якія нясуць небяспеку і гібель.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дана́йскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да данайцаў, належыць, уласцівы ім. Данайская культура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дана́йцы, ‑аў; адз. данаец, ‑найца, м.
Назва аднаго са старажытных грэчаскіх плямён.
•••
Дар данайцаў гл. дар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
gift [gɪft] n.
1. падару́нак, дару́нак
2. (for) та́лент, здо́льнасці;
She has a great gift for music. У яе вялікія здольнасці да музыкі.
♦
Gre ek gifts дару́нкі дана́йцаў (каварная паслуга з мэтай прычыніць зло);
have the gift of the gab BrE, infml мець до́бра падве́шаны язы́к;
you must not look a gift horse in the mouth дармо́ваму каню́ ў зу́бы не глядзя́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
дар м.
1. дар, род. да́ру м., дару́нак, -нка м.; (подарок — ещё) падару́нак, -нка м.;
2. (способность) дар, род. да́ру м.; (талант) та́лент, -ту м., здо́льнасць, -ці ж.;
◊
дар сло́ва дар сло́ва;
бо́жий дар бо́жы дар;
дар дана́йцев дар дана́йцаў;
дар за дар дар за дар.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дар, ‑у; мн. дары; м.
1. Тое, што даецца ва ўласнасць дарма; падарунак. А гэта скрыня — дар ад мужа, Як быў яшчэ ён жаніхом. Колас. // часцей мн. (дары́, ‑оў). Ахвяраванні. Не памыліўся поп, — прыход У храм быў паўнаводны; На багамолле плыў народ, Вязлі дары падводы. Жычка.
2. Плён працы, якой‑н. дзейнасці; тое, што дае прырода. Дары лесу. □ Кажуць, ураджай — дар зямлі. На самай справе, гэта дар людской працы. Гроднеў. Што ні кажы, а жыццё, ужо само па сабе, ёсць радасць, вялікае шчасце, бясцэнны дар. Колас.
3. Здольнасць, талент. Дар музыканта. Паэтычны дар. □ Гэта быў мужчына гадоў за трыццаць, адукаваны, вопытны арганізатар з прыродным дарам красамоўства. Машара.
•••
Божы дар (уст.) — усё, што даецца ад прыроды.
Дар данайцаў — каварная паслуга з мэтай прычыніць зло, загубіць.
Дар за дар — паслуга за паслугу. — Вось што, браце Даніла, — сказаў.. [Мікола], — Дар за дар, а дарма нічога. Я цябе выручыў, і ты мяне выруч. Брыль.
Дар слова — а) здольнасць гаварыць; б) здольнасць гаварыць свабодна, прыгожа, вобразна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)