Да́льні

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
м.
Н. Да́льні
Р. Да́льняга
Д. Да́льняму
В. Да́льні
Т. Да́льнім
М. Да́льнім

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

да́льні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. да́льні да́льняя да́льняе да́льнія
Р. да́льняга да́льняй
да́льняе		 да́льняга да́льніх
Д. да́льняму да́льняй да́льняму да́льнім
В. да́льні (неадуш.)
да́льняга (адуш.)		 да́льнюю да́льняе да́льнія (неадуш.)
да́льніх (адуш.)
Т. да́льнім да́льняй
да́льняю		 да́льнім да́льнімі
М. да́льнім да́льняй да́льнім да́льніх

Крыніцы: piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

да́льні, ‑яя, ‑яе.

1. Аддалены ад каго‑, чаго‑н. больш, чым іншыя; проціл. бліжні. Дальнія палеткі. Дальняя мэта. Дальні тыл. □ Снапы .. ляжалі не толькі блізка. Былі і.. у дальнім кутку. Мележ. // Які мае вялікую працягласць у прасторы. Дальняя дарога. Дальняе плаванне. Дальні рэйс.

2. Тое, што і далёкі (у 3 знач.). [Сілівона] спаткала цётка Аксіння, якая даводзілася яму дальняй сваячкай. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дальні

т. 6, с. 22

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

да́льні разм

1. (аддалены) fern; entlégen, entférnt; weit;

да́льні шлях wéiter Weg;

2. перан (далёкі, няродны) wéitläufig; entférnt;

да́льні свая́к entférnter Verwándter

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Да́льний г. Да́льні, -няга м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скарысто́ўвацца, ‑аецца; незак.

1. Знаходзіць прымяненне дзе‑н., у чым‑н. Дальні канец балота, які называўся Рогам, быў асушаны не поўнасцю і скарыстоўваўся пад сенажаці. Шамякін.

2. Зал. да скарыстоўваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

да́льшы, ‑ая, ‑ае.

Абл. Дальні, далейшы. Галасы выйшлі з суседняга пакоя і паціхлі недзе ў дальшых пакоях. Мурашка. Дымаўцы спыніліся ў пракосах, глядзелі, меркавалі, — што гэта мае значыць? Дальшыя падыходзілі бліжэй да пярэдніх. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абшыва́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Лодка з дошак, у адрозненне ад чаўна, які выдзёўбваецца з суцэльнага ствала дрэва. У адзін з такіх дзён я ўзяў вуды, пераплыў на абшыванцы Дняпро і па дарозе падаўся да віроў, на дальні заварот. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шапарну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Абл. Шапнуць. Потым .. [жанчыны] хітравата пераміргнуліся, нешта шапарнулі адна адной, і смуглявая пайшла ў дальні кут, дзе на прапыленай паліцы ляжала з дзесятак вагонаў. Лынькоў. Рачкоўскі выбраў зручны момант і неўзаметку ад усіх шапарнуў.. [Карызну]: — У мяне будзеш абедаць... Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)