ДАЙЛІ́ДА Віктар Браніслававіч
(н. 28.9.1930, в. Славінск Слуцкага р-на Мінскай вобл.),
бел. пісьменнік. Скончыў Баранавіцкі настаўніцкі (1952) і Мінскі пед. (1957) ін-ты. Настаўнічаў, працаваў дырэктарам школ у Баранавіцкім і Слуцкім р-нах. У 1973—82 нам. дырэктара Бюро прапаганды маст. л-ры СП Беларусі. Друкуецца з 1953. Асн. тэматыка твораў — жыццё вёскі, цяжкія гады ваен. маленства (аповесць «Вясна была ранняя...», 1968; зб-кі апавяданняў і аповесцей «Вясна, хлопцы, вясна», 1966; «Была вайна...», 1969, «Буслы над вёскай», 1979).
Тв.:
Сустрэча з маленствам. Мн., 1980;
Пыжыкавая шапка: Гумарэскі. Мн., 1986;
Гарох пры дарозе: Аповесць і апавяданні. Мн., 1991.
т. 6, с. 10
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
пазапрага́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Запрэгчы ўсіх, многіх. Мужчыны хутка пазапрагалі коней. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ракачо́м, прысл.
Разм. Тое, што і ракам. Прыпёрты да сцяны Янушак ракачом шмыгнуў у бочку з-пад салідолу. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нашаро́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Абл. Настрашыць, напужаць. [Іван Трафімавіч:] — Вось нашарохаў гэтага прайдоху, то можа меней хоць заглядваць.. [у магазін] будзе. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паахрыпа́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.
Ахрыпнуць — пра ўсіх, многіх. Навокал такая парнасць і цеплыня, аж драчы ў лазняку за агародам паахрыпалі ад крыку. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лапаву́хі, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. З вялікімі адтапыранымі вушамі. Лапавухі сабака. Лапавухі хлапчук. □ У пятлі сядзеў вялізны лапавухі жывы заяц. Дайліда.
2. Лаянк. Някемлівы, непаспешлівы (пра чалавека).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узмахну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Парывіста махнуць чым‑н. Узмахнуць рукамі. Узмахнуць вёсламі. □ Птушка ўздрыгнула, узмахнула крыламі. Арабей. Міхась узмахнуў лазінай і галопам паляцеў па гасцінцы. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паарышто́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Арыштаваць усіх, многіх. У час вайны ніхто вечарам агню не запальваў: не было газы ды і небяспечна. Маглі наляцець фашысты і ўсіх паарыштоўваць. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грабі́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Сельскагаспадарчая машына для зграбання сена, рабочай часткай у якой з’яўляюцца металічныя зубы. Конная грабілка. □ Стракочуць грабілкі, махаючы галовамі, бразгаюць цуглямі коні. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)