гу́сце Вусце; месца, дзе зліваюцца рэкі (Стол.).

□ ур. Гу́сце (поле) каля в. Кароцічы Стол.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

даспадо́бы, прысл.

Падабаецца, падыходзіць, па гусце.

Яму ўсё тут д.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спадо́ба,

У выразе: (не) да спадобы — (не) падабаецца, (не) па гусце.

Мне не да спадобы такі гарнітур.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гу́ст

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. гу́ст гу́сты
Р. гу́сту гу́стаў
Д. гу́сту гу́стам
В. гу́ст гу́сты
Т. гу́стам гу́стамі
М. гу́сце гу́стах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аблюбава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны; зак., каго-што.

Выбраць сабе каго-, што-н. па гусце.

А. месца для адпачынку.

|| незак. аблюбо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

усмако́ўваць

‘выбіраць што-небудзь па гусце’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. усмако́ўваю усмако́ўваем
2-я ас. усмако́ўваеш усмако́ўваеце
3-я ас. усмако́ўвае усмако́ўваюць
Прошлы час
м. усмако́ўваў усмако́ўвалі
ж. усмако́ўвала
н. усмако́ўвала
Загадны лад
2-я ас. усмако́ўвай усмако́ўвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час усмако́ўваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

густ, -у, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Адчуванне, разуменне прыгожага.

Апранацца з густам.

2. Схільнасць да чаго-н.

У розных людзей розныя густы.

Гэта мне па гусце (падабаецца).

3. Стыль, манера.

Зрабіць падарунак на свой г.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Спадо́ба: да спадо́бы (быць, прыйсціся) ‘спадабацца, быць каму-небудзь па гусце’ (ТСБМ), ‘густ’ (Сцяшк.). Сюды ж спадо́баць ‘упадабаць, пакахаць’ (Ян.). З польск. spodoba ‘тое, што падабаецца, на што ўказвае націск’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

густ

(польск. gust, ад лац. gustus)

1) адчуванне і разуменне прыгожага (напр. мастацкі г., літаратурны г.);

2) манера, стыль (напр. гэта не ў маім гусце).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

сябе́, ДМ сабе́, Т сабо́й (сабо́ю), займ. зваротны.

Указвае на адносіны дзеяння да таго, хто яго ўтварае (дзейніка), адпавядаючы па сэнсе асабовым займеннікам любой асобы і ліку.

Расказаць пра с.

Паставіць сабе многа задач.

Размеркаваць паміж сабою.

Думаць пра с.

◊

Выйсці з сябе — раззлавацца.

Замкнуцца ў сабе — адасобіцца ад іншых.

Не па сабе каму (разм.) — няёмка (пра стан збянтэжанасці, разгубленасці і пад.).

Па сабе (разм.) — па сваім гусце.

Сам не ў сабе (разм.) — пра таго, хто страціў душэўны спакой.

У сябе хто (разм.) — у сваім доме, пакоі і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)