гло́са

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гло́са гло́сы
Р. гло́сы гло́с
Д. гло́се гло́сам
В. гло́су гло́сы
Т. гло́сай
гло́саю
гло́самі
М. гло́се гло́сах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

гло́са, -ы, мн. -ы, глос, ж. (спец.).

Пераклад або тлумачэнне незразумелага слова або выразу, пераважна ў старажытных тэкстах на палях або ў самім тэксце.

Глосы ў скарынаўскіх тэкстах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гло́са ж., лингв., лит. гло́сса

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гло́са, ‑ы, ж.

Тлумачэнне незразумелае слова або выразу, якое даецца на палях або ў самім тэксце старажытных і сярэдневяковых рукапісаў. Глосы ў скарынінскіх тэкстах.

[Ад грэч. glossa — устарэлае слова, якое патрабуе тлумачэння.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГЛО́СА

(ад грэч. glōssa мова, гаворка),

1) у антычнасці рэдкаўжывальнае, незразумелае слова ў пісьмовым помніку, якое патрабавала тлумачэння.

2) Тлумачэнне або пераклад незразумелага слова на палях ці паміж радкамі рукапісу, друкаванага выдання. Існавалі зборы глос з адпаведнымі каментарыямі да іх (гл. Гласарый). У сярэднія вякі глосы выкарыстоўвалі пры тлумачэнні біблейскіх і юрыд. тэкстаў. У бел. пісьменства глосы ўвёў Ф.Скарына. Рыхтуючы да друку Біблію, «Псалтыр», «Апостал» і «Малую падарожную кніжыцу», ён імкнуўся зрабіць іх зразумелымі для простых людзей, таму ў якасці глосы браў словы жывой нар. мовы («кивотъ — скриня», «Сионъ — гора»). Скарынінскую традыцыю прадоўжылі С.Будны ў «Катэхізісе», В.Цяпінскі ў «Евангеллі» і інш. 3) Цвёрдая форма верша ў ісп. паэзіі 14 — 17 ст. — верш з некалькіх строф (звычайна 4 дзесяцірадкоўяў з эпіграфам, які складаецца з апошніх радкоў кожнай страфы і тлумачыцца наступнымі строфамі. У бел. паэзіі класічную форму глос у аднайменным вершы выкарыстаў С.Кавалёў.

т. 5, с. 302

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гло́са ж лінгв Glsse f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

гло́са

(лац. glossa, ад гр. glossa = мова, гаворка)

тлумачэнне незразумелага слова або выразу, якое даецца на палях або ў самім тэксце старажытных помнікаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гло́сса лингв., лит. гло́са, -сы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

glosa

ж. глоса; заўвага (на палях)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ізагло́са

(ад іза- + глоса)

лінія на дыялекталагічнай карце, якая абазначае граніцу пашырэння асобнай моўнай з’явы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)