ГЕЛЬМІ́НТЫ

[ад грэч. helmins (helminthos) чарвяк, гліст],

глісты, паразітычныя чэрві, узбуджальнікі глісных хвароб (гельмінтозаў) чалавека, жывёл і раслін. Вядома каля 18 тыс. відаў. Паводле цыкла развіцця падзяляюцца на біягельмінты і геагельмінты. Да гельмінтаў адносяцца чэрві тыпаў плоскія чэрві: трэматоды, або смактуны, і стужачныя чэрві, або цэстоды; з трэматод у чалавека часцей трапляюцца апістархіды, з цэстод — шырокі стужачнік, бычы, свіны і карлікавы цэпні, лічынкі эхінакока і альвеакока; круглыя чэрві, або нематоды, — аскарыды, воласагаловы, вастрыцы, трыхінелы, анкіластаміды і інш.; скрэбні, або акантацэфалы; кольчатыя чэрві, або анеліды. Прадстаўнікі скрэбняў і кольчатых чарвей у чалавека паразітуюць рэдка. Гельмінты паразітуюць практычна ва ўсіх органах і тканках. Звычайна заражаюцца гельмінтамі праз ежу, ваду, скуру, плацэнту, пры паяданні прамежкавага гаспадара. Вывучае гельмінты і выкліканыя імі хваробы гельмінталогія.

т. 5, с. 145

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гельмі́нт

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. гельмі́нт гельмі́нты
Р. гельмі́нта гельмі́нтаў
Д. гельмі́нту гельмі́нтам
В. гельмі́нта гельмі́нтаў
Т. гельмі́нтам гельмі́нтамі
М. гельмі́нце гельмі́нтах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

гельмі́нты

(гр. helmins, -nthos = чарвяк)

чэрві, якія паразітуюць у арганізме чалавека, жывёл і раслін, выклікаючы гельмінтозы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЛІСТЫ́,

гл. Гельмінты.

т. 5, с. 299

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

антыгельмі́нтыкі

(ад анты + гельмінты)

лекавыя сродкі, якія выкарыстоўваюцца для лячэння гельмінтоза.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гельмінтагеагра́фія

(ад гельмінты + геаграфія)

раздзел гельмінталогіі, які вывучае пашырэнне гельмінтаў на зямным шары.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гельмінтазаано́зы

(ад гельмінты + заанозы)

група гельмінтозаў, узбуджальнікі якіх могуць паразітаваць і ў чалавеку, і ў жывёлах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дэгельмінтыза́цыя

(ад дэ- + гельмінты)

комплекс лячэбна-прафілактычных мерапрыемстваў па вызваленню ад глістоў чалавека, жывёл, навакольнага асяроддзя, раздзел дэвастацыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гельмінтало́гія

(ад гельмінты + -логія)

навука аб чарвях-паразітах (гельмінтах) і хваробах (гельмінтозах), якія яны выклікаюць у чалавека, жывёл і раслін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

зоапаразі́ты

(ад зоа- + паразіты)

жывёлы, якія шматкратна харчуюцца за кошт іншых жывёл, не забіваючы іх, напр. многія прасцейшыя, гельмінты, насякомыя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)